LỄ THÁNH GIA – Năm B
Lời Chúa: Bài đọc 1: Hc 3, 3-7.14-17a hay St 15,1-6; 21, 1-3;
Bài đọc 2: Cl 3, 12-21 hay Dt 11, 8.11-12, 17-19
Phúc âm: Lc 2, 22-40 hay 2, 22. 39-40
——-
1. Gia đình: cái nôi của sự sống (Gm. Giuse Vũ Văn Thiên)
2. Gia đình – Con đường (Tgm. Giuse Ngô Quang Kiệt)
3. Gia đình thánh tuyệt vời (Lm. Giuse Nguyễn Hưng Lợi, DCCT)
4. Gia đình nhỏ hạnh phúc to (Lm. Jos. Tạ Duy Tuyền)
5. Gia đình trong chương trình cứu độ (Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ)
6. Bài học Giêsu (Bông Hồng Nhỏ, Tiền Tập sinh MTG.Thủ Đức)
7. Trung tín (Lm. Giuse Trần Việt Hùng)
8. Suy niệm Lễ Kính Thánh Gia Thất_B (Lm. Anthony Trung Thành)
9. Suy niệm Chúa Nhật Lễ Thánh Gia_B (Lm. Giuse Nguyễn Văn Nam)
11. Nguyên mẫu biểu tượng tổ ấm tình yêu (JM. Lam Thy, ĐVD)
12. Cha và Mẹ hài nhi ngạc nhiên, vì những điều người ta nói về Người (Fx.Đỗ Công Minh)
13. Nếp sống thanh bần đạo hạnh của Thánh Gia Na-da-rét (Giêrônimô Nguyễn Văn Nội)
14. Gia phong (Trầm Thiên Thu)
15. Niềm tin gia đình (Lm. Jos. DĐH. Gp. Xuân Lộc)
16. Gia đình niềm vui tình yêu (Lm. Giuse Nguyễn Hữu An)
17. Mái ấm Nadaret (Lm. Trịnh Ngọc Danh)
18. Gia đình kitô hữu cũng là thánh gia (Lm. Inhaxiô Trần Ngà)
19. Trách nhiệm – Tình yêu (Tu sĩ Jos.Vinc. Ngọc Biển, SSP)
Gm Giuse Vũ Văn Thiên
.
Vụ án “đầu người trong thùng rác” xảy ra tại Bình Dương vào ngày 15-12-2017 vừa qua, như một tiếng chuông cảnh báo: bạo lực gia đình ở Việt Nam đã lên tới đỉnh điểm. Dư luận xã hội bàng hoàng trước hành động dã man của người vợ: chém chết chồng và phân thây làm nhiều phần rồi mang vứt bỏ nơi những đống rác để phi tang. Lòng thù hận và ích kỷ biến con người thành sát nhân một cách man rợ, ngay cả với người mình đã hết mực yêu thương, thậm chí thề non hẹn biển sẽ chung sống suốt đời. Vụ án này chỉ là một trong những vụ án nghiêm trọng xảy ra liên tục trong xã hội của chúng ta. Hành động sát nhân đến từ thảm kịch gia đình. Khi con người không còn tình yêu thương, gia đình biến thành hỏa ngục. Khi con người sống vô trách nhiệm, tổ ấm biến thành quán trọ qua đêm. Khi con người thiếu tôn trọng lẫn nhau, họ dễ dàng đoạt mạng người khác.
Một điều nghịch lý nữa vẫn tồn tại trong xã hội của chúng ta: trong khi có những người tốn kém tiền của, cố tìm mọi cách để sinh một đứa con, thì lại có hàng ngàn vụ phá thai mỗi ngày; trong khi nhiều tiêu tốn cả cơ nghiệp với hy vọng chữa khỏi bệnh ung thư hoặc kéo dài sự sống, thì có nhiều người khỏe mạnh, trẻ trung lại tự tìm đến cái chết.
Bài đọc thứ nhất trích sách Sáng thế, và Bài đọc II trích thư gửi tín hữu Do Thái của Phụng vụ hôm nay muốn khẳng định với chúng ta: Sự sống, con cái, và dòng dõi trường tồn là ân ban của Thiên Chúa. Quả vậy, Ông Áp-ram đã cao niên mà không có con cái nối dõi. Ông buồn bã vì thấy mình có nguy cơ tuyệt tự. Ông đã cầu nguyện với Chúa và được Ngài nhận lời. Con trai ông, Isaac, được sinh ra trong lúc ông Áp-ram tuổi đã già, là bằng chứng cho sự can thiệp lạ lùng của Thiên Chúa. Tác giả thư Do Thái sau này suy tư như một bằng chứng hùng hồn về hiệu quả của lời cầu nguyện, đồng thời giúp độc giả xác tín rằng: sự sống đến từ Thiên Chúa. Ngài ban tặng sự sống cho con người, nhưng con người không có quyền định đoạt sự sống của bản thân cũng như của người khác. Điều ấy, không có gì mới mẻ, vì trong Luật Giao ước, Chúa đã truyền lệnh cho ông Môisen: chớ giết người (Điều răn thứ bốn). Điều răn này, cùng với chín điều răn khác đã được Chúa ghi trong tâm khảm của con người, bất kể họ thuộc nền văn hóa nào.
Gia đình được gọi là cái nôi của sự sống. “Nôi” là một vật dụng quen thuộc, vừa để giữ gìn sự êm ấm, vừa để bảo vệ em bé mới sinh. Trong chiếc nôi này, trẻ sơ sinh luôn cảm thấy an toàn, ấm áp. “Nôi” cũng là tượng trưng cho lòng mẹ tình cha, tức là sự che chở vỗ về đối với con cái. Vì thế, khi so sánh gia đình với chiếc nôi, chúng ta muốn nói đến bầu khí thân thương, hòa thuận, trên kính dưới nhường của gia đình truyền thống Việt Nam. Hơn cả một truyền thống và một nền văn hóa, gia đình Công giáo còn xây dựng trên nền tảng đức tin và lời cầu nguyện. Đức tin như một thành trì vững chắc giúp cho gia đình được che chở mọi cuộc tấn công. Lời cầu nguyện đem lại sức mạnh siêu nhiên để vượt lên những nghịch cảnh khó khăn gặp phải trên đường đời. Trong cuộc đời này, chẳng có gia đình nào suốt đời êm ả như bước trên nhung lụa. Những gia đình hạnh phúc là nhờ mọi thành viên biết kiên trì vượt lên những khó khăn, để xây đắp hạnh phúc cho tương lai.
Hội đồng Giám mục Việt Nam, trong năm 2018 sắp tới, tiếp tục mời gọi mọi thành phần Dân Chúa quan tâm đến gia đình. Với chủ đề cụ thể “Đồng hành với các gia đình trẻ“, các vị Chủ chăn của Giáo Hội Công giáo Việt Nam nói lên mối quan tâm đặc biệt với các gia đình trẻ hôm nay, khi mà lối sống hưởng thụ và tự do đang làm rạn nứt mối tương quan thánh thiêng trong hôn nhân. Quả vậy, nhiều người viện cớ “tự do” để buông thả trong những mối quan hệ ngoài hôn nhân. Do tự ái và ích kỷ, nhiều người đã có gia đình dễ dàng chấp nhận chia tay, không nghĩ đến tương lai của con cái và không nghĩ tới lời thề hứa chung thủy. Khái niệm “đồng hành” mà Hội đồng Giám mục Việt Nam nhấn mạnh có nghĩa là sự hướng dẫn, nâng đỡ, cảm thông, hòa giải. Đây là trách nhiệm của các linh mục, tu sĩ, ban hành giáo và nhất là của các bậc phụ huynh có liên quan. Hãy vì tương lai của trẻ thơ để cùng hành động. Hãy vì giá trị thánh thiêng của sự sống mà chung tay cộng tác, dù ở bậc sống và hoàn cảnh nào.
Trong ngày lễ Kính Thánh gia, Giáo Hội giới thiệu với chúng ta một người cha và một người mẹ gương mẫu, đó là Thánh Giuse và Đức Trinh nữ Maria. Hai ông bà đã đón nhận sự sống là Hài nhi Giêsu. Hơn thế nữa, hai ông bà đã đón nhận chính Thiên Chúa nhập thể đến trong gia đình mình. Nghi thức lên Đền thờ Giêrusalem dâng con mình cho Chúa, là một bổn phận theo Luật định. Thánh Giuse và Đức Maria đã cùng với Hài Nhi Giêsu đến gặp gỡ Dân Chúa, ra mắt cộng đoàn để hòa nhập vào cộng đoàn ấy như một tín hữu.
“Hài Nhi ngày càng lớn lên, đầy khôn ngoan, và hằng được ân nghĩa cùng Thiên Chúa”. Thánh sử Luca đã diễn tả Ngôi Hai Thiên Chúa với từng bước phát triển về thể lý và tâm linh như biết bao trẻ thơ khác, và còn đặc biệt hơn là được “ân nghĩa cùng Thiên Chúa”. Chúa Giêsu đã sống trong một gia đình có người cha người mẹ có trách nhiệm. Ngài từng bước lớn lên, phát triển về mọi phương diện để chuẩn bị cho sứ mạng Thiên Chúa Cha đã trao phó. Thánh Gia là gương mẫu cho mỗi tín hữu chúng ta noi theo, nhất là trong bối cảnh xã hội hôm nay.
Tại sao người ta không tôn trọng sự sống và dễ dàng đoạt mạng người khác, dễ dàng giết bỏ các thai nhi? vì họ không tin rằng sự sống đến từ Thiên Chúa, họ không tin sự sống là thánh thiêng, và nhất là vi họ không tin vào sự sống vĩnh cửu đời sau. Ngày lễ kính Thánh gia nhắc chúng ta những giáo huấn quan trọng này. Xin Chúa cho mỗi gia đình thực sự trở nên cái nôi của sự sống, để đùm bọc yêu thương và chăm sóc vỗ về lẫn nhau, từ đó góp phần xây dựng xã hội Việt Nam an bình và hạnh ph
Một điều nghịch lý nữa vẫn tồn tại trong xã hội của chúng ta: trong khi có những người tốn kém tiền của, cố tìm mọi cách để sinh một đứa con, thì lại có hàng ngàn vụ phá thai mỗi ngày; trong khi nhiều tiêu tốn cả cơ nghiệp với hy vọng chữa khỏi bệnh ung thư hoặc kéo dài sự sống, thì có nhiều người khỏe mạnh, trẻ trung lại tự tìm đến cái chết.
Bài đọc thứ nhất trích sách Sáng thế, và Bài đọc II trích thư gửi tín hữu Do Thái của Phụng vụ hôm nay muốn khẳng định với chúng ta: Sự sống, con cái, và dòng dõi trường tồn là ân ban của Thiên Chúa. Quả vậy, Ông Áp-ram đã cao niên mà không có con cái nối dõi. Ông buồn bã vì thấy mình có nguy cơ tuyệt tự. Ông đã cầu nguyện với Chúa và được Ngài nhận lời. Con trai ông, Isaac, được sinh ra trong lúc ông Áp-ram tuổi đã già, là bằng chứng cho sự can thiệp lạ lùng của Thiên Chúa. Tác giả thư Do Thái sau này suy tư như một bằng chứng hùng hồn về hiệu quả của lời cầu nguyện, đồng thời giúp độc giả xác tín rằng: sự sống đến từ Thiên Chúa. Ngài ban tặng sự sống cho con người, nhưng con người không có quyền định đoạt sự sống của bản thân cũng như của người khác. Điều ấy, không có gì mới mẻ, vì trong Luật Giao ước, Chúa đã truyền lệnh cho ông Môisen: chớ giết người (Điều răn thứ bốn). Điều răn này, cùng với chín điều răn khác đã được Chúa ghi trong tâm khảm của con người, bất kể họ thuộc nền văn hóa nào.
Gia đình được gọi là cái nôi của sự sống. “Nôi” là một vật dụng quen thuộc, vừa để giữ gìn sự êm ấm, vừa để bảo vệ em bé mới sinh. Trong chiếc nôi này, trẻ sơ sinh luôn cảm thấy an toàn, ấm áp. “Nôi” cũng là tượng trưng cho lòng mẹ tình cha, tức là sự che chở vỗ về đối với con cái. Vì thế, khi so sánh gia đình với chiếc nôi, chúng ta muốn nói đến bầu khí thân thương, hòa thuận, trên kính dưới nhường của gia đình truyền thống Việt Nam. Hơn cả một truyền thống và một nền văn hóa, gia đình Công giáo còn xây dựng trên nền tảng đức tin và lời cầu nguyện. Đức tin như một thành trì vững chắc giúp cho gia đình được che chở mọi cuộc tấn công. Lời cầu nguyện đem lại sức mạnh siêu nhiên để vượt lên những nghịch cảnh khó khăn gặp phải trên đường đời. Trong cuộc đời này, chẳng có gia đình nào suốt đời êm ả như bước trên nhung lụa. Những gia đình hạnh phúc là nhờ mọi thành viên biết kiên trì vượt lên những khó khăn, để xây đắp hạnh phúc cho tương lai.
Hội đồng Giám mục Việt Nam, trong năm 2018 sắp tới, tiếp tục mời gọi mọi thành phần Dân Chúa quan tâm đến gia đình. Với chủ đề cụ thể “Đồng hành với các gia đình trẻ“, các vị Chủ chăn của Giáo Hội Công giáo Việt Nam nói lên mối quan tâm đặc biệt với các gia đình trẻ hôm nay, khi mà lối sống hưởng thụ và tự do đang làm rạn nứt mối tương quan thánh thiêng trong hôn nhân. Quả vậy, nhiều người viện cớ “tự do” để buông thả trong những mối quan hệ ngoài hôn nhân. Do tự ái và ích kỷ, nhiều người đã có gia đình dễ dàng chấp nhận chia tay, không nghĩ đến tương lai của con cái và không nghĩ tới lời thề hứa chung thủy. Khái niệm “đồng hành” mà Hội đồng Giám mục Việt Nam nhấn mạnh có nghĩa là sự hướng dẫn, nâng đỡ, cảm thông, hòa giải. Đây là trách nhiệm của các linh mục, tu sĩ, ban hành giáo và nhất là của các bậc phụ huynh có liên quan. Hãy vì tương lai của trẻ thơ để cùng hành động. Hãy vì giá trị thánh thiêng của sự sống mà chung tay cộng tác, dù ở bậc sống và hoàn cảnh nào.
Trong ngày lễ Kính Thánh gia, Giáo Hội giới thiệu với chúng ta một người cha và một người mẹ gương mẫu, đó là Thánh Giuse và Đức Trinh nữ Maria. Hai ông bà đã đón nhận sự sống là Hài nhi Giêsu. Hơn thế nữa, hai ông bà đã đón nhận chính Thiên Chúa nhập thể đến trong gia đình mình. Nghi thức lên Đền thờ Giêrusalem dâng con mình cho Chúa, là một bổn phận theo Luật định. Thánh Giuse và Đức Maria đã cùng với Hài Nhi Giêsu đến gặp gỡ Dân Chúa, ra mắt cộng đoàn để hòa nhập vào cộng đoàn ấy như một tín hữu.
“Hài Nhi ngày càng lớn lên, đầy khôn ngoan, và hằng được ân nghĩa cùng Thiên Chúa”. Thánh sử Luca đã diễn tả Ngôi Hai Thiên Chúa với từng bước phát triển về thể lý và tâm linh như biết bao trẻ thơ khác, và còn đặc biệt hơn là được “ân nghĩa cùng Thiên Chúa”. Chúa Giêsu đã sống trong một gia đình có người cha người mẹ có trách nhiệm. Ngài từng bước lớn lên, phát triển về mọi phương diện để chuẩn bị cho sứ mạng Thiên Chúa Cha đã trao phó. Thánh Gia là gương mẫu cho mỗi tín hữu chúng ta noi theo, nhất là trong bối cảnh xã hội hôm nay.
Tại sao người ta không tôn trọng sự sống và dễ dàng đoạt mạng người khác, dễ dàng giết bỏ các thai nhi? vì họ không tin rằng sự sống đến từ Thiên Chúa, họ không tin sự sống là thánh thiêng, và nhất là vi họ không tin vào sự sống vĩnh cửu đời sau. Ngày lễ kính Thánh gia nhắc chúng ta những giáo huấn quan trọng này. Xin Chúa cho mỗi gia đình thực sự trở nên cái nôi của sự sống, để đùm bọc yêu thương và chăm sóc vỗ về lẫn nhau, từ đó góp phần xây dựng xã hội Việt Nam an bình và hạnh ph
.
Tgm. Giuse Ngô Quang Kiệt
Tục ngữ Việt nam có câu: “Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh”. Đứa con nào cũng ít nhiều mang khí huyết của cha, mang thịt máu của mẹ.
Nếu trong sinh học, yếu tố di truyền là tất yếu thì trong đời sống luân lý, nề nếp gia phong cũng ảnh hưởng sâu xa đến con người. Trẻ thơ vốn dễ bắt chước. Đứa trẻ lớn lên trong gia đình sẽ nói ngôn ngữ của cha mẹ, học lề thói cư xử của anh chị, tiếp thu những quy ước, hít thở thấm tẩm bầu khí gia đình. Gia đình là vườn ươm. Vườn ươm cung cấp những tố chất đầu tiên cho cây giống. Những tố chất tốt sẽ giúp cây lớn mạnh, sinh hoa kết quả tốt đẹp. Gia đình là con đường. Con đường thẳng sẽ dẫn trẻ đạt ước mơ, lý tưởng.
Qua bài Tin Mừng, ta thấy Thánh Gia thật là một vườn ươm tốt đẹp đã ấp ủ hạt mầm Giêsu, một con đường thẳng tắp đưa Đức Giêsu tiến trên con đường vâng phục Thánh Ý Chúa Cha.
Thánh Giuse và Đức Maria đưa Hài Nhi Giêsu lên Giê-ru-sa-lem để dâng cho Thiên Chúa. Thực ra luật Mô-sê không buộc phải đưa con lên Đền Thờ, chỉ buộc nộp một số tiền nếu đó là con đầu lòng (Xh 13,13; 34, 20). Việc dâng Đức Giêsu trong Đền Thờ cho thấy Thánh Gia nhiệt thành chu toàn lề luật và tha thiết gắn bó với Đền Thờ.
Sự nhiệt thành đối với lề luật và tha thiết với Đền Thờ còn được tỏ lộ qua việc hằng năm các ngài hành hương lên Giê-ru-sa-lem. Đức Giêsu bắt đầu được tham dự cuộc hành hương khi lên 12 tuổi.
Như những người Do-thái thuần thành, hằng tuần các ngài vào hội đường Na-da-rét để đọc và nghe Sách Thánh. Việc đến hội đường vào ngày Sa-bát đã trở thành thói quen của gia đình và sau này Đức Giêsu vẫn duy trì. Tất cả những nề nếp đó in sâu vào Đức Giêsu.
Đức Giêsu tha thiết với Đền Thờ nên không những giữ trọn luật hành hương mà Người còn ra công tẩy uế (x. Ga 2, 13-17). Đức Giêsu yêu mến Đền Thờ đến nhỏ lệ thương cho Đền Thờ sẽ bị tàn phá cùng với Thành Thánh Giê-ru-sa-lem (x. Lc 19, 41; 21, 5-6). Đức Giêsu yêu mến lề luật nên không huỷ bỏ dù là một chấm, một phẩy, mà chỉ kiện toàn cho luật nên hoàn hảo (x. Mt 5, 17). Đức Giêsu vẫn thường xuyên vào Hội Đường, nên khi trở về thăm làng quê Na-da-rét, “Người vào hội đường như Người vẫn quen làm trong ngày sa-bát và đứng lên đọc Sách Thánh” (Lc 4, 16).
Xem thế đủ biết nề nếp đạo đức gia đình đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến cuộc đời Đức Giêsu như thế nào. Chắc chắn Đức Giêsu không chỉ thừa hưởng từ nơi Thánh Giuse và Đức Maria lòng yêu mến lề luật, gắn bó với Đền Thờ, thói quen siêng năng nghe và đọc Lời Chúa, mà còn thừa hưởng nơi các ngài sự mau mắn vâng phục Thánh Ý Chúa, thái độ hiền lành khiêm nhường, tinh thần phục vụ quên mình, sự chuyên chăm làm việc, sự ân cần âu yếm với con cái… mà ta thấy bàng bạc trong những lời Người giảng dạy và nhất là trong đời sống của Người. Chính trong bầu khí gia đình nề nếp ấy, Đức Giêsu đã phát triển về mọi mặt, “càng lớn lên, thêm vững mạnh, đầy khôn ngoan, và hằng được ân nghĩa cùng Thiên Chúa”.
Gia đình thật quan trọng. Chính gia đình quyết định tương lai trẻ thơ. Gia đình là vườn ươm. Hạt mầm trẻ thơ có lớn mạnh được là nhờ vườn ươm có đầy đủ nước, phân bón và đất tốt. Gia đình là bầu khí quyển. Bầu khí có trong lành bổ dưỡng thì trẻ thơ mới phát triển được về mọi mặt. Gia đình là con đường. Đường có ngay thẳng, có định hướng thì tương lai trẻ thơ mới tươi sáng không đi vào ngõ cụt.
Lạy Thánh Gia, xin nâng đỡ gia đình chúng con.
.
Lm. Giuse Nguyễn Hưng Lợi
Gia đình là nơi vun trồng tình yêu và sự sống.Gia đình cũng là cái nôi ấm áp của mọi người. Thánh Gioan Phaolô II đã làm hai cử chỉ rất ấn tượng không phai mờ khi về thăm quê hương Ba Lan : “ thăm mộ song thân và cử hành những kỷ niệm hôn phối cho các đôi hôn phối mừng Kim khánh, Ngân khánh vv…và chứng hôn cho những cặp hôn nhân cử hành hôn phối “. Những việc làm của Ngài nói lên tính linh thiêng, giá trị của đời sống gia đình.Cử chỉ thăm mộ song thân, nói lên sự hiếu thảo của Ngài đối với cha mẹ và chứng hôn, mừng kỷ niệm hôn phối, Đức Thánh Cha muốn gióng lên tiếng nói hãy bảo vệ gia đình, hãy sống đúng luật Chúa và luôn sống hạnh phúc nơi tổ ấm gia đình.
Vâng, Chúa Giêsu khi xuống thế làm người, Ngài không chọn một con đường kỳ lạ nào khác, Ngài chọn một gia đình để được sinh ra. Chúa có thể từ trời xuống cách kỳ diệu.Chúa có thể vươn vai lớn lên như Phù Đổng Thiên Vương. Chúa đã không làm như thế.Ngài được sinh ra bởi cung lòng Đức Trinh Nữ Maria và có Cha là thánh Giuse để nhờ thánh nhân Chúa Giêsu được nuôi dưỡng và Mẹ Maria được bảo vệ, hợp pháp trước mặt mọi người.Khi chọn một gia đình để được sinh ra, Chúa Giêsu thật sự gần gũi với con người, hòa đồng với con người ngoại trừ tội lỗi. Khi chọn một gia đình Chúa Giêsu muốn đề cao vai trò của gia đình. Gia đình quả thực là cái nôi của sự sống, nôi của yêu thương. Vợ là nôi yêu thương của chồng, chồng là nôi tình yêu của vợ.Con cái là hoa quả, là kết tinh của tình yêu của cha mẹ. Gia đình quả thực là nôi của sự sống, của hạnh phúc. Gia đình của Thánh Gia : Chúa Giêsu,Mẹ Maria và thánh Giuse, chúng ta nhận ra vẻ đẹp, vẻ diễm lệ của tình yêu Thiên Chúa và tình yêu con người. Tình yêu luôn gắn kết mọi người trong gia đình lại với nhau. Nơi gia đình Thánh Gia, tình yêu là nét đẹp tuyệt vời của Ba Đấng. Gia đình Thánh Gia luôn trên thuận dưới hòa, sống tôn trọng, đùm bọc và hòa hợp, yêu thương. Thánh Giuse, mặc dù là chủ, là gia trưởng, nhưng Ngài luôn khiêm tốn, âm thầm phục vụ Chúa Giêsu và Mẹ Maria. Còn Đức Trinh nữ Maria luôn là người vợ, người mẹ gương mẫu, đơn sơ, khiêm nhu, Mẹ luôn tôn trọng thánh Giuse và yêu mến Chúa Giêsu. Thánh Tử Giêsu, tuy là Con Thiên Chúa, nhưng chấp nhận để thánh Giuse, Mẹ Maria nuôi dưỡng, dạy bảo, Ngài luôn vâng phục, hiếu thảo đối với Mẹ Maria và thánh Giuse. Gia đình của Ba Đấng là gia đình gương mẫu, lý tưởng cho mọi gia đình noi gương, bắt chước.
Đức thánh Giáo Hoàng Gioan-Phaolô II được mệnh danh là Giáo Hoàng của các gia đình, đã luôn đề cao vai trò của gia đình, và luôn khuyến khích các gia đình sống yêu thương, sống đúng luật Chúa dạy về đời sống gia đình. Chân phướn Phaolô VI đã nhắn nhắn nhủ mọi người về việc cầu nguyện của gia đình như sau :” …Các gia đình muốn sống trọn vẹn ơn gọi và tinh thần của gia đình công giáo phải tận lực lướt thắng những áp lực cản trở gia đình không thể hội họp và cầu nguyện chung “. Đức Giáo hoàng Phanxicô trong Tông huấn “ Amoris laetitia “ đã viết :” Trong và giữa các gia đình, sứ điệp Tin mừng cần phải luôn vang vọng; cốt lõi của sứ điệp ấy, tức lời rao giảng tiên khởi, là phần đẹp nhất, trổi vượt nhất, đánh động nhất và đồng thời cần thiết nhất. sứ điệp này phải chiếm chỗ trung tâm trong tất cả hoạt động Phúc Âm hóa.Đó là lời rao giảng đầu tiên và quan trọng nhất “ ( số 58 ).
Lễ Thánh Gia Thất dạy mọi người công giáo, đặc biệt là các gia đình công giáo hãy nhìn lên Ba Đấng: Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh Giuse mà noi gương, bắt chước. Gia đình Thánh Gia là một gia đình tuyệt thánh, gia đình mẫu mực, lý tưởng cho mỗi gia đình bắt chước noi theo. Bởi vì mỗi thành viên trong gia đình Thánh Gia luôn hòa thuận, luôn tôn trọng, yêu thương nhau. Do đó, mọi gia đình công giáo, mọi thành viên trong các gia đình công giáo hãy sống đùm bọc, hòa thuận, tôn trọng, bảo vệ và chia sẻ trách nhiệm với nhau. Cha mẹ phải có bổn phận, nghĩa vụ, trách nhiệm nuôi dưỡng, dạy dỗ con cái đúng theo luật Chúa. Con cái phải có bổn phận, quyền lợi hiếu thảo, tôn kính cha mẹ vì cha mẹ đại diện Thiên Chúa. Mỗi thành viên, mỗi người trong gia đình phải biết sống đúng địa vị của mình. Mỗi người, mỗi thành viên trong gia đình phải biết nhìn vào bản thân của mình để thay đổi, để làm mới nội tâm, làm mới cách sống, cách đối xử để gia đình mỗi ngày mỗi sống đẹp hơn, tốt hơn theo mẫu của gia đình Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh Giuse.
Trên thế giới ngày nay, các gia đình đang bị khủng hoảng trầm trọng. Đức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã gióng lên tiếng nói “ Hãy bảo vệ gia đình “. Sở dĩ các gia đình rơi vào thử thách, sa ngã, khủng hoảng là vì các thành viên trong gia đình đánh mất sự yêu thương, tôn trọng, trật trự, chia sẻ với nhau. Cha mẹ vịn cớ này cớ kia không có thời gian dành cho con cái, không giáo dục con cái.Con cái không vâng lời cha mẹ làm cho đời sống gia đình mất trật tự, trở nên gánh nặng cho nhau. Vợ chồng đi làm khác giờ ít gặp gỡ nhau, ít ăn chung với nhau vv…
Lạy Chúa Giêsu, xin cho mọi gia đình công giáo luôn biết noi gương bắt chước gia đình Thánh Gia Thất để gia đình luôn trở nên cái nôi ấm áp của tình thương, và trở nên sức sống mãnh liệt của Đạo Tình Thương và để mọi thành viên trong mọi gia đình công giáo luôn trở nên chứng nhân sống động của Đấng Cứu Thế Giêsu. Amen.
Gợi ý để chia sẻ :
1. Gia đình có cần thiết cho con người không ?
2. Chúa Giêsu đã nâng gia đình lên hàng gì ?
3. Tại sao Chúa lại chọn một gia đình để được sinh ra ?
4. Cốt lõi của gia đình là gì ?
5. Gia đình Thánh Gia Thất là gia đình thế nào ?
6. Tại sao thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II lại được mệnh danh là Giáo Hòang của các Gia đình ?
2. Chúa Giêsu đã nâng gia đình lên hàng gì ?
3. Tại sao Chúa lại chọn một gia đình để được sinh ra ?
4. Cốt lõi của gia đình là gì ?
5. Gia đình Thánh Gia Thất là gia đình thế nào ?
6. Tại sao thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II lại được mệnh danh là Giáo Hòang của các Gia đình ?
.
Lm. Jos Tạ duy Tuyền
Tình cảm gia đình là thứ rất quý giá của mỗi con người, gia đình là tổ ấm, là điểm tựa của mỗi người. Con người cần một chỗ đi về là mái ấm gia đình. Không có mái ấm gia đình thì chúng ta chỉ là kẻ mồ côi chơi vơi giữa dòng đời, cho dù có quyền lực, địa vị cũng cảm thấy trống vắng, lẻ loi.
Có một dịp tết tôi nói với các ông trùm: tết đến chúng ta nhớ đến người nghèo, giúp họ ít quà bánh để dùng 3 ngày tết. Nhân tiện tôi nói chơi: ở đầu nhà thờ mình có một người không còn cha mẹ, vợ con không có, ba ngày tết chắc chẳng có gì ăn đâu! Các ông quan tâm họ nhé. Các ông trùm bảo: Tên nó là gì vậy cha? Tôi trả lời: Tạ duy Tuyền! Thế là mọi người cười vui vẻ.
Kỳ thực không có mái ấm gia đình thì cuộc đời thật vô vị, thật buồn, vì mình chẳng còn nơi để ngả lưng sau những vất vả bởi cuộc sống mưu sinh như có ai đã đã viết rằng:
Không gia đình buồn lắm ai ơi
Cả đời vất vưởng cứ chơi vơi
Lúc đau lúc ốm nào ai ngó
Đau đáu lo âu chẳng thảnh thơi
Không mái ấm gia đình khiến ta trở thành kẻ chơi vơi giữa dòng đời trôi nổi. Thế nên, có một mái ấm gia đình là niềm vui, là hạnh phúc. Mái ấm gia đình dù là nhỏ nhưng hạnh phúc thật to lớn. Dù là nghèo nhưng vẫn đầy ắp tình thương. Vì nơi mái ấm gia đình ta tìm được sự ủi an, nâng đỡ, sự quan tâm chăm sóc tận tụy và vô điều kiện. Đây cũng là tâm tình của tác giả Nguyễn Văn Chung đã bày tỏ trong nhạc khúc: Gia đình nhỏ hạnh phúc to. Một ước mơ thật nhẹ nhàng. Một hạnh phúc thật gần gũi nơi các mái ấm gia đình trẻ mà cha mẹ đã làm nên kỷ niệm tuổi thơ đầy ắp yêu thương cho con.
Một nụ cười bé,cha vui cả ngày
Một vài tiếng khóc,mẹ lo hằng đêm
Thầm cầu mong cho,con sẽ an lành
Chín tháng sinh thành,một đời yêu thương.
Một vòng tay lớn,ôm con vào lòng
Một bàn chân to,cho con tập đi
Dù ngày mai khi,con lớn lên người
Nhưng với cha mẹ,vẫn mãi bé thơ.
À ơi à ơi,con ngủ cho ngoan
Giấc mơ sẽ mang,đầy lời mẹ ru
À ơi à ơi,mãi mãi chúng ta
Một gia đình nhỏ,một hạnh phúc to.
Con Thiên Chúa làm người cũng cần một mái ấm gia đình. Nơi mái ấm ấy Ngài đã học được bài học bao dung, đầy yêu thương nơi người cha, người mẹ trần thế. Ngài mới hiểu được nỗi truân chuyên vất vả mà tất cả những người cha người mẹ trải qua khi phải bảo vệ gìn giữ gia đình trước biết bao khó khăn. Và chính Ngài cũng đóng góp phần mình để làm nên một gia đình thánh gia ngập tràn yêu thương.
Hôm nay lễ Thánh giá là dịp chúng ta chiêm ngắm một gia đình nhỏ nhưng hạnh phúc to. Gia đình các ngài tuy đơn sơ nhỏ bé, không giầu có, không lắm tiện nghi, nhưng chắc chắn một điều là niềm vui và hạnh phúc thì không bao giờ thiếu. Gia đình thánh gia không phải là gia đình quyền thế, nhưng là một gia đình hạnh phúc bởi mỗi thành viên luôn quan tâm và hy sinh cho nhau.
Bởi vì, nơi đó ta thấy bóng dáng một người chồng bao dung, lại thương vợ thương con. Thánh Giuse đã quảng đại đón Mẹ Maria về nhà làm bạn mình. Nơi đó ta thấy bóng dáng của một người gia trưởng tận tụy hy sinh. Thánh nhân đã giang rộng đôi vai để bảo vệ gia đình trước mọi sóng gió cuộc đời. Suốt cuộc đời luôn tận tụy với đôi tay thợ mộc để mang lại miếng cơm manh áo cho gia đình.
Nơi đó ta cũng thấy bóng dáng một người vợ hiền luôn để chồng làm chủ mọi sự. Một người vợ luôn biết chia sẻ công việc với gia đình khi vá may thêu thùa. Nơi đó ta cũng thấy bóng dáng hiền từ của một người mẹ dám chết cho con, luôn hy sinh hạnh phúc mình để cho con niềm vui tiếng cười. Đó là Maria. Một người vợ khôn khéo và một người mẹ thương con hết mình.
Nơi đó ta cũng thấy bóng dáng một người con luôn làm vui lòng cha mẹ, vì Người càng lớn càng khôn ngoan nhân đức trước mặt Thiên Chúa và mọi người. Đó chính là Chúa Giê-su, tuy là Thiên Chúa nhưng Ngài đã học vâng lời kể cả vâng lời cha mẹ loài người của mình. Ngài đã sống nêu gương cho mọi người con về đời sống hiếu thảo vâng lời mẹ cha.
Xem ra một gia đình hạnh phúc là một gia đình mà mọi thành viên đều sống hết mình với bổn phận để đem lại hạnh phúc cho nhau. Xem ra một gia đình nhỏ hạnh phúc to thì quan trọng hơn là tiền bạc, quyền bình mà gia đình lại không có hạnh phúc.
Điều này cũng là thực trạng của các gia đình hôm nay. Họ chú trọng đến kiếm tiền đôi khi bỏ rơi nhau. Vợ chồng không có thời giờ dành cho nhau. Cha mẹ không còn thời gian dạy dỗ con cái. Mái nhà chỉ còn là quán trọ nên thiếu vắng niềm vui tiếng cười. Ngày nay người ta cố gắng xây dựng một gia đình to nhưng hạnh phúc nhỏ vì thiếu quan tâm tới nhau. Đây không phải là ước mơ của con thơ, những đứa con thơ chỉ cần : “một gia đình nhỏ mà hạnh phúc to” mà thôi.
Thánh gia là một gia đính lý tưởng, đạo đức, yêu thương, hạnh phúc ngập tràn. Thánh gia dù là gia đình nhỏ nhưng hạnh phúc quá lơn lao bởi các ngài luôn sống quan tâm cho nhau, nhất là luôn sống theo ý Thiên Chúa để phục vụ gia đình cách tốt hơn.
Nguyện xin Thánh Gia luôn nâng đỡ và gìn giữ gia đình chúng con luôn hạnh phúc an vui. Amen
.
Lm. Antôn Nguyễn Văn Độ
Tiếp liền sau Lễ Giáng Sinh, Giáo hội cử hành lễ kính Thánh Gia Thất. Vì mừng Chúa Cứu Thế giáng sinh là mừng Gia Đình Thánh, nơi Người sinh sống. Hôm nay, nhìn vào cảnh tượng giáng sinh, chúng ta chú ý đặc biệt đến Chúa Hài Nhi nằm trong máng cỏ, bên cạnh Người có Đức Maria và thánh Giuse. Chúng ta khám phá ra rằng, Con Chúa Cha hằng có đời đời, đã rời bỏ gia đình Ba Ngôi vĩnh cửu bước vào trần gian sinh ra trong gia đình trần thế bởi Đức Maria và có thánh Giuse. Trước mặt Thiên Chúa gia đình thật quan trọng, Thiên Chúa đã tạo lập gia đình ngay từ thủa ban đầu, Con Thiên Chúa cũng chọn gia đình để sinh ra và cưu ngụ.
Gia đình là tác phẩm tuyệt đẹp của Thiên Chúa
Lần giở lại những chương đầu của sách Sáng Thế ta thấy gia đình là điều đẹp đẽ nhất mà Thiên Chúa đã tạo dựng và thiết lập. Người dựng nên loài người có nam có nữ, và ban cho họ mọi sự. Người ban cho họ quyền toàn thế giới! Họ chan hòa trong tình yêu của Người. Mọi tình yêu Thiên Chúa, mọi vẻ đẹp Thiên Chúa, mọi sự thật Thiên Chúa có trong Chúa, Chúa đều ban hết cho gia đình.
Lần giở lại những chương đầu của sách Sáng Thế ta thấy gia đình là điều đẹp đẽ nhất mà Thiên Chúa đã tạo dựng và thiết lập. Người dựng nên loài người có nam có nữ, và ban cho họ mọi sự. Người ban cho họ quyền toàn thế giới! Họ chan hòa trong tình yêu của Người. Mọi tình yêu Thiên Chúa, mọi vẻ đẹp Thiên Chúa, mọi sự thật Thiên Chúa có trong Chúa, Chúa đều ban hết cho gia đình.
Gia đình đẹp về các mai mối : Thiên Chúa đã mai mối cho ông Adong và bà Evà, bởi chính Thiên Chúa dẫn Evà đến giới thiệu với Adong. Đẹp về cách chuẩn bị cho một gia đình mới : Thiên Chúa đã chuẩn bị cho ông bà cả một gia nghiệp, chim trời cá nước, thú vật ngoài đồng, ruộng vườn canh tác. Đẹp về cử hành nghi lễ : Đám cưới của ông Adong và bà Evà do Thiên Chúa chủ sự, trước đó Ngài trang bị cho có mặt trời chiếu sáng ban ngày, mặt trăng chiếu sang ban đêm, khách sạn với muôn triệu vì sao. Hôn lễ bắt đầu, Thiên Chúa dẫn Evà đến với Adong, Adong vui vẻ hạnh phúc sáng mắt ra và không chỉ nhận Evà làm vợ mà còn nhận : Đây là xương tôi, đây là thịt tôi nữa (x. St 2,24),. Nhận nhau xong rồi, Thiên Chúa tuyên phán : “Sự gì Thiên Chúa kết hợp loài người không được phân ly” (Mt 19,6).
Gia đình tan vỡ do Tội Nguyên Tổ
Được Thiên Chúa chúc phúc và họ đã sống vui hạnh phúc. Ađam và Evà sống tình thân nghĩa thiết với Thiên Chúa và với nhau, rất hạnh phúc, không phải đau khổ và không phải chết. Nhưng rồi con người tự tách ra khỏi Đấng đã dựng nên họ. Thế là đánh mất tất cả, tình nghĩa vợ chồng phân tán, hết anh em (huynh đệ tương tàn), hết hòa bình, hết tình yêu, cái đẹp và sự thật. Hậu quả là từ đó cho đến nay gia đình luôn ở trong tình trang bị đe dọa do tội lỗi, phá thai, coi thường người già, bất hiếu, sống chung, ly dị.
Được Thiên Chúa chúc phúc và họ đã sống vui hạnh phúc. Ađam và Evà sống tình thân nghĩa thiết với Thiên Chúa và với nhau, rất hạnh phúc, không phải đau khổ và không phải chết. Nhưng rồi con người tự tách ra khỏi Đấng đã dựng nên họ. Thế là đánh mất tất cả, tình nghĩa vợ chồng phân tán, hết anh em (huynh đệ tương tàn), hết hòa bình, hết tình yêu, cái đẹp và sự thật. Hậu quả là từ đó cho đến nay gia đình luôn ở trong tình trang bị đe dọa do tội lỗi, phá thai, coi thường người già, bất hiếu, sống chung, ly dị.
Thiên Chúa Cứu Gia Đình
Để cứu các gia đình, Đấng Cứu Thế đến trần gian, đã chọn sinh ra trong một gia đình nhân loại, mà chính Người đã thành lập để làm mới lại tình con người với Thiên Chúa, cụ thể là tình gia đình.
Để cứu các gia đình, Đấng Cứu Thế đến trần gian, đã chọn sinh ra trong một gia đình nhân loại, mà chính Người đã thành lập để làm mới lại tình con người với Thiên Chúa, cụ thể là tình gia đình.
Vì thế, Thiên Chúa đã đến thế gian trong một gia đình, để chỉ cho thấy rằng gia đình là một tổ chức an toàn để gặp gỡ và hiểu biết, và Ngài mời gọi chúng ta không ngừng kiến tạo sự hiệp nhất trong tình yêu. Gia đình được thiết lập dựa trên hôn nhân giữa một người nam và một người nữ. Gia đình hết sức quan trọng cho hiện tại và tương lai của nhân loại. Vì gia đình là trường học tốt nhất để học cách sống các giá trị nhân phẩm con người và làm cho con người trở nên vĩ đại. Trong đó, mọi thành viên trong gia đình chia sẻ niềm vui cũng như nỗi buồn, tất cả chúng ta đều cảm thấy được sự bảo vệ bởi tình cảm tồn tại trong gia đình.
Gia đình sống Lời Chúa
Trong Tâm Thư Gởi Các Gia Đình năm 1994, Đức thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã viết : “Mầu nhiệm Ngôi lời Nhập Thể của Thiên Chúa liên kết mật thiết với gia đình nhân loại: không những với một gia đình, một gia đình ở Nagiarét, nhưng một cách nào đó, với hết mọi gia đình […]. Giáo Hội coi việc phục vụ gia đình là một trong những bổn phận thiết yếu của Giáo Hội. Trong ý nghĩa này, cả con người và gia đình kết cấu thành con đường của Giáo Hội”. (số1.2).
Trong Tâm Thư Gởi Các Gia Đình năm 1994, Đức thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II đã viết : “Mầu nhiệm Ngôi lời Nhập Thể của Thiên Chúa liên kết mật thiết với gia đình nhân loại: không những với một gia đình, một gia đình ở Nagiarét, nhưng một cách nào đó, với hết mọi gia đình […]. Giáo Hội coi việc phục vụ gia đình là một trong những bổn phận thiết yếu của Giáo Hội. Trong ý nghĩa này, cả con người và gia đình kết cấu thành con đường của Giáo Hội”. (số1.2).
Trong Tông Thư về Kinh Mân Côi, thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô đã đề cao tầm quan trọng của gia đình, gia đình là tế bào căn bản của xã hội loài người và Giáo hội, là xã hội thu nhỏ, là Hội Thánh tại gia. Ngài mời gọi chúng ta đọc Kinh Mân Côi cầu cho các gia đình. Vì gia đình có tốt thì Giáo hội mới tốt được.
Tin Mừng thuật lại cho chúng ta, chính nơi gia đình mà Hài Nhi Giêsu lớn lên, thêm mạnh mẽ, đầy khôn ngoan (Lc 2, 40). Chúa Giêsu cảm thấy ấm áp khi sống trong gia đình, các thành viên xây dựng quan hệ tương quan tình yêu với nhau. Cũng thế, thật tốt đẹp biết bao, nếu chúng ta cùng nhau xây dựng gia đình mình thành một gia đình đầy ắp yêu thương, mọi người tôn trọng nhau, hiểu biết và tha thứ cho nhau, hy sinh và cầu nguyện cho nhau trong tình liên đới.
Ai trong chúng ta cũng đã từng sinh ra và sống trong gia đình hiển nhiên là có trải nghiệm, như gia đình Nagiarét xưa, sự hài hòa giữa trời và đất, giữa Thiên Chúa với con người ! Ngày nay, việc gầy dựng gia đình là một trong những việc làm cấp bách. Như Công đồng Vaticanô II nhắc nhớ, cha mẹ giữ một vai trò khong thể thay thế được : “Đối với con cái mà trong yêu thương họ đã nhận từ Thiên Chúa, họ phải làm cho chúng hấp thụ những học thuyết Kitô giáo và những nhân đức của Phúc Âm. Nhờ đó họ nêu gương cho mọi người về mặt tình thương bền vững và quảng đại, xây dựng bác ái huynh đệ, làm chứng và cộng tác vào việc sinh sản của Giáo hội, Mẹ chúng ta, trở nên dấu chỉ và thông phần vào tình yêu Chúa Kitô đối với Hiền Thê Người: bởi yêu thương, Người đã hiến mạng vì Hiền thê” (x.Vat II, LG. V). Chính trong gai đình mà chúng ta học được bài học quan trọng nhất là : làm người. Con Thiên Chúa làm người để chúng ta được làm người hơn.
Lạy Ba Ngội Cực Thánh ở trần gian, xin giúp chúng con biết noi gương các thành viên trong Thánh Gia Thất, để gia đình chúng con trở nên cái nôi của tình thương, sống mãnh liệt Đạo Tình Thương ngõ hầu mỗi thành viên trong gia đình Công Giáo trở nên chứng nhân sống động của Hài Nhi Cứu Thế giáng sinh. Amen.
.
Bông hồng nhỏ
“Hạnh phúc thay có một gia đình
Được mẹ cha lắng lo ân cần
Đẹp biết bao gương lành Thánh Gia
Luôn nêu gương êm ấm thuận hòa.”
(Lễ dâng thánh Gia Thất- Đinh Công Huỳnh)
Thật hạnh phúc cho ta khi được sinh ra trong một mái ấm gia đình, được mẹ cha vỗ về chăm sóc và giáo dục. Con Thiên Chúa đã bước vào đời, sống một kiếp con người nơi một mái gia đình nhỏ bé đơn sơ. Chúa Giêsu đã nhập thể trong cung lòng Mẹ Maria. Người lớn lên từ từ trong cung lòng Mẹ, dần dần có một hình hài trọn vẹn. Chúa đã đến để mặc khải cho con người về giá trị của sự sống. Ngài chính là chủ của sự sống. Cái nôi của sự sống là mái ấm gia đình. Từ cung lòng mẹ, đứa trẻ được sinh ra rồi từng ngày lớn lên. Sự sống nơi em hoàn toàn phụ thuộc vào cha mẹ. Em đã được lớn lên bằng dòng sữa ngọt ngào, bằng tình yêu và nhờ bao hy sinh vất vả của mẹ cha.
Hôm nay, Hài Nhi Giêsu được Mẹ Maria và Cha Thánh Giuse bồng ẵm trên tay, tiến lên Giêrusalem để thánh hiến cho Thiên Chúa. “Khi ấy, đủ ngày thanh tẩy theo luật Môsê, cha mẹ Chúa Giêsu liền đem Người lên Giêrusalem để hiến dâng cho Chúa” (Lc 2, 22). Khung cảnh thật cảm động, một cụ già bước ra, hân hoan ẵm lấy hài Nhi trên tay và chúc tụng Thiên Chúa. Ông chính là Simêon, một người công chính và sùng đạo và luôn mong chờ niềm an ủi của Ítraen là được thấy Đấng Kitô của Đức Chúa (x. Lc 2, 32). Ngay lúc này, ông là người hạnh phúc vì được Thiên Chúa đoái thương nhậm lời. Những ai luôn đặt trọn niềm tin tưởng nơi Thiên Chúa, hằng phụng sự Người sẽ được Người ân thưởng. Ta cũng bước vào khung cảnh thánh thiêng của Đền Thờ, nơi ấy có Mẹ Maria và Thánh Giuse đang dâng tràn lòng mến yêu Thiên Chúa. Ta cũng đã được thánh hiến cho Thiên Chúa trong ngày lễ Rửa tội. Ngày ấy, cha mẹ cũng ẵm ta trên tay đến nhà Chúa để hiến dâng ta cho Người. Các Ngài đang được ẵm trên tay Đấng mà muôn dân mong đợi. Các Ngài được Thiên Chúa đặt trên vai một ân huệ cao cả và lớn lao là chăm sóc dưỡng dục Hài Nhi Giêsu. Ngay khi đáp lời xin vâng, các Ngài đã đặt trọn vẹn lòng tín thác vào Thiên Chúa. Sau khi hoàn tất mọi việc như Luật Chúa truyền, các Ngài trở về thành của mình. Giêsu đã chọn một lối sống âm thầm, ẩn dật như thế để học được bài học làm người. Giêsu đã lớn lên trong vòng tay của Mẹ Maria và Cha Giuse. “Chúa Giêsu ngày càng lớn lên, thêm vững mạnh, đầy khôn ngoan, và hằng được ân nghĩa cùng Thiên Chúa.” (Lc 2, 40). Chính Mẹ Maria và Cha Giuse đã chuyên cần lao động để nuôi nấng Hài Nhi, giáo dục Hài Nhi mỗi ngày. Ta có thể hình dung được những vất vả mà các Ngài đã trải qua, những thăng trầm dâu bể của cuộc sống mưu sinh. Chính khi ta chứng kiến bao vất vả của mẹ cha nơi quê nhà, chính khi ta cùng chia sẻ nỗi vất vả của gánh nặng mưu sinh với cha mẹ, ta mới hiểu được phần nào. Bàn tay Giêsu đã dần chai sần khi theo Cha Giuse đi làm thợ mộc. Rồi chính trẻ Giêsu cũng học những bài học yêu thương, bài học lắng nghe lời Thiên Chúa từ cha mẹ Người. Chính ta cũng thấy mình thật hạnh phúc khi được nhận biết Chúa qua sự dạy dỗ của mẹ cha. Làm sao kể hết những hy sinh, vất vả mà mẹ cha đã gánh lấy để đời ta tươi sáng. Làm sao đong hết tình thương mà mẹ cha đã dành cho ta để ta khôn lớn thành người. Giêsu cũng bước vào đời và dạy ta thảo kính mẹ cha và sống sao cho được ân nghĩa cùng Thiên Chúa.
Lạy Chúa! Chúa đã làm người để dạy chúng con bài học làm người. Chúa đã từng trở nên trẻ thơ để người ta bồng ẵm, nâng niu. Xin cho con biết quý trọng sự sống, biết sống sao cho trọn tình với cha mẹ và với tình thương bao la của Chúa. Amen.
.
Lm. Giuse Trần Việt Hùng
Tiến vào Thành Thánh quê Cha,
Mừng ngày tưởng niệm, Vượt Qua xứ người.
Dâng lời ca tụng Chúa Trời.
Yêu thương giải cứu, khỏi đời phận nô.
Hàng năm qui tụ Thánh Đô
Toàn dân xum họp, trầm trồ ngợi khen.
Gia đình phấn chấn bao phen,
Trở về Đất Thánh, muối men cho đời.
Giê-su đến tuổi gọi mời,
Bước vào cung thánh, rạng ngời thánh ân.
Lắng nghe giảng dậy ân cần,
Trí khôn sáng suốt, vô ngần ngạc nhiên.
Khôn ngoan phúc đức cõi thiên,
Ngồi cùng tiến sĩ, dịu hiền hỏi han.
Thời gian trúc trực thiên nhan,
Ngày qua đêm tới, miên man đợi chờ.
Mẹ cha lo lắng vô bờ,
Con đâu, lạc mất, hững hờ lo toan.
Trong đền tu đức hiền ngoan,
Con xin vâng lệnh, thành toàn ý Cha.
Gia đình là tổ ấm tình yêu. Nơi đó có cha có mẹ, cha mẹ yêu nhau và yêu thương con cái, con cái cậy nhờ cha mẹ và yêu thương nhau. Mừng Lễ Thánh Gia Thất, chúng ta suy niệm về cuộc sống gia đình. Chúa Giêsu chọn sinh ra và trưởng thành trong môi trường gia đình.
Chúa Giêsu sống trong một gia đình như mọi gia đình khác. Cha của Ngài là Giuse, người thợ mộc nghèo và với mẹ là Maria, người thiếu nữ trẻ trung và khiêm nhu. Gia đình Nazareth không giầu sang, không có địa vị trong xã hội nhưng là một gia đình hạnh phúc. Hạnh phúc vì biết tuân theo luật của Chúa và có Chúa cư ngụ trong gia đình. Thánh Giuse và Đức Maria cũng là con người như chúng ta, các ngài cũng có những lo toan của cuộc sống. Các ngài cũng phải phấn đấu từng ngày để nên tốt và thánh thiện. Cha mẹ của Chúa Giêsu là những người sống gương mẫu luôn chu toàn lề luật của cha ông.
Giuse và Maria đã dâng hiến con đầu lòng trong đền thờ và dâng lễ vật cho Chúa theo luật định. Các ngài đặt trọn niềm tin tưởng nơi Thiên Chúa. Qua các lời tiên tri của ông Simêon và bà Anna, các ngài đã chấp nhận thánh ý Chúa qua lời xin vâng.
Các ngài đã trải qua bao lo lắng trong đời sống gia đình. Từ những khó khăn trong giây phút ban đầu khi Đức Maria thụ thai bởi phép Chúa Thánh Thần, tới khi sanh con trong hang lừa, trốn chạy sang Ai Cập và sống âm thầm nơi làng Nazareth. Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa nhưng cứ phát triển và trưởng thành bình thường qua tháng ngày. Cha mẹ ngài phải sống giữa mầu nhiệm còn ẩn dấu. Sự phó thác, tin tưởng và cậy trông là một thách đố từng giây phút trong đời của các ngài. Các ngài đã tự thánh hiến mình qua cuộc sống mỗi ngày.
Chúng ta biết rằng gia đình chính là lò luyện hy sinh, nơi hun đúc tình yêu thương và tôn trọng lẫn nhau. Ước chi mỗi người chúng ta nhận diện những giá trị vô giá của đời sống gia đình. Hãy mời Chúa cư ngụ trong gia đình. Hãy chăm giữ luật Chúa và phó thác đời sống trong vòng tay lân ái của Chúa. Có Chúa, chúng ta sẽ tìm thấy bình an và hạnh phúc thật
.
Lm. Anthony Trung Thành
Trong lá thư gửi cho các gia đình Công Giáo năm 2016, ở mục NHỮNG THÁCH ĐỐ CHO GIA ĐÌNH NGÀY NAY, Hội Đồng Giám Mục Việt Nam đã nêu lên bốn thách đố đáng báo động của gia đình hôm nay là: Ly thân và ly dị; bạo hành gia đình; sống chung, sống thử; nạn phá thai. Trước những thách đố đó, các gia đình Công Giáo chúng ta phải làm gì? Đó là nội dung tôi muốn gợi với anh chị em suy niệm trong ngày lễ Thánh Gia Thất hôm nay.
I. Bốn thách đố trên đáng báo động như thế nào?
1. Ly thân và ly dị: Tình trạng ly dị ở Việt Nam ngày càng gia tăng: Cuộc điều tra do Bộ VH-TT&DL, phối hợp với Tổng cục Thống kê, với sự hỗ trợ của UNICEF cho thấy, số vụ ly hôn đang tăng nhanh. Năm 2000 có 51.361 vụ ly hôn. Năm 2005 có tới 65.929 vụ. Có 4 nguyên nhân thường xảy ra nhiều là: Mâu thuẫn về lối sống: (chiếm 27,7%); ngoại tình (25,9%); kinh tế (13%); bạo lực gia đình (6,7%). (Nguồn: http://vienthongke.vn/)
1. Ly thân và ly dị: Tình trạng ly dị ở Việt Nam ngày càng gia tăng: Cuộc điều tra do Bộ VH-TT&DL, phối hợp với Tổng cục Thống kê, với sự hỗ trợ của UNICEF cho thấy, số vụ ly hôn đang tăng nhanh. Năm 2000 có 51.361 vụ ly hôn. Năm 2005 có tới 65.929 vụ. Có 4 nguyên nhân thường xảy ra nhiều là: Mâu thuẫn về lối sống: (chiếm 27,7%); ngoại tình (25,9%); kinh tế (13%); bạo lực gia đình (6,7%). (Nguồn: http://vienthongke.vn/)
Ngoài ra, còn có nhiều nguyên nhân khác nữa. Gần đây, có một bài viết nói về sự giàu có của một làng xã nhờ bà con đi xuất khẩu lao động. Nhưng cũng có một bài báo khác cho biết rằng: do đi xuất khẩu lao động, vợ chồng xa nhau sinh ra nhiều cám dỗ…cuối cùng nhà cửa, của cải thì có nhưng vợ chồng lại phải chia tay, con cái thì bơ vơ. Đây là một thực tế đáng buồn cho người dân Việt nam nói chung và cho các gia đình trong các giáo xứ nói riêng.
2. Bạo hành trong gia đình: Theo một nghiên cứu về bạo lực ở các gia đình Việt Nam cho biết: 66% các vụ ly hôn ở Việt Nam liên quan đến bạo hành gia đình. Trong đó: 82% hộ dân nông thôn và 80% hộ ở thành phố có xảy ra bạo lực; 5% phụ nữ thường xuyên bị chồng đánh đập; 9-10% trường hợp nạn nhân của bạo lực gia đình là nam giới và thủ phạm chính là người vợ. (Nguồn: https://vi.wikipedia.org)
Bạo lực cũng có thể do con cái cháu chắt gây nên: Gần đây, một loạt những câu chuyện giới trẻ dùng từ ngữ xúc phạm, hỗn xược với người lớn, thậm chí là chửi bới ông bà, bố mẹ mình đang gióng lên một hồi chuông báo động. Thậm chí có những vụ án giết người thân như bà giết cháu, cha giết con, vợ giết chồng, con cái giết cha mẹ…thật đau lòng.
3. Sống chung, sống thử trước hôn nhân: Theo thống kê của khoa xã hội học Đại học Mở Sài Gòn, năm 2010, có khoảng 1/3 các bạn trẻ sống thử trước hôn nhân. Đó là những đôi nam nữ sống chung như vợ chồng không có đăng ký kết hôn. Sau một thời gian, nếu thấy phù hợp thì họ tiến tới hôn nhân, đăng ký kết hôn theo pháp luật. Còn nếu thấy không phù hợp, họ sẽ chia tay nhau, không cần đến pháp luật. Người ta gọi đó là “sống thử”. Hiện tượng “sống thử” hay còn gọi là “góp gạo thổi cơm chung” đã và đang trở thành một thứ “mốt” trong lối sống của giới trẻ hiện nay, không chỉ trong giới công nhân sống xa nhà mà còn cả ở những sinh viên đang ngồi trên ghế nhà trường.
Xét theo giáo lý Công Giáo thì “sống thử” là trái với luật Chúa, luật Hội Thánh. Cho nên, những người “sống thử” là mắc tội. Đồng thời, “sống thử” khó được toàn xã hội chấp nhận, đó là lối sống sai lầm, buông thả, phóng túng, làm băng hoại các giá trị đạo đức truyền thống, là một biểu hiện của sự xuống cấp về đạo đức trong lối sống thực dụng ngày nay.
Xét theo truyền thống đạo đức, thuần phong mỹ tục của người Việt Nam thì “sống thử” là một lối sống không phù hợp, nó có tác động xấu đến đời sống và mang lại nhiều hậu quả đáng tiếc cho bản thân, gia đình, Giáo hội và xã hội như: không chồng mà có con, dễ dẫn đến tội phá thai. (x. bài: Vấn đề “Sống thử” của giới trẻ ngày nay – Tu sĩ Lôrensô Vũ Văn Trình MF).
4. Tệ nạn nạo phá thai : Theo các số liệu thống kê cho biết hàng năm trên thế giới có khoảng: 42 triệu ca phá thai; 20 triệu ca phá thai không an toàn; 70.000 ca tử vong bà mẹ; 5 triệu ca khuyết tật. Riêng ở Việt Nam: bình quân mỗi năm cả nước có khoảng 300.000 ca nạo phá thai (chiếm 20% tổng số ca nạo phá thai), cao nhất các nước Đông Nam Á và xếp thứ 5 thế giới. Có nhiều nguyên nhân đưa đến nạn phá thai, trong đó nguyên nhân đầu tiên là do “sống thử”, sống buông thả nên có thai ngoài ý muốn, nguyên nhân thứ hai là bị ảnh hưởng bởi các chương trình KHHGĐ và giáo dục sai lầm. Ví dụ: Công nhân viên chức chỉ được sinh 1-2 con, nếu sinh đứa thứ ba thì phải giáng chức, cắt lương. Người dân sinh con thứ ba: có nơi bị chính quyền phạt, hoặc bắt đóng góp tiền vào quỹ dân số… Vì sợ mất chức, sợ mất tiền… dẫn đến việc phá thai.
Trên đây là bốn thách đố trong muôn vàn thách đố đang xảy ra trong các gia đình, đang tiềm ẩn những hiểm họa không chỉ phá vỡ nền tảng gia đình mà còn đẩy nhân loại đến bờ vực của sa đọa và hủy diệt.
II. Chúng ta cần phải làm gì trước những thách đố trên?
1. Hãy đến với Chúa qua đời sống cầu nguyện: Trước những thách đố về đời sống gia đình, chúng ta rất cần lời cầu nguyện. Thánh Nữ Mônica chung sống với người chồng hoang đàng, trác táng và thiếu chung thuỷ. Augustinô là đứa con sống vô luân, ngã theo lạc giáo… nhưng thánh nữ không sờn lòng nãn chí mà kiên trì hy sinh cầu nguyện. Cuối cùng, chồng và con đã được ơn trở lại, đặc biệt là Augustinô đã trở thành một vị đại thánh.
1. Hãy đến với Chúa qua đời sống cầu nguyện: Trước những thách đố về đời sống gia đình, chúng ta rất cần lời cầu nguyện. Thánh Nữ Mônica chung sống với người chồng hoang đàng, trác táng và thiếu chung thuỷ. Augustinô là đứa con sống vô luân, ngã theo lạc giáo… nhưng thánh nữ không sờn lòng nãn chí mà kiên trì hy sinh cầu nguyện. Cuối cùng, chồng và con đã được ơn trở lại, đặc biệt là Augustinô đã trở thành một vị đại thánh.
2. Hãy lãnh nhận các Bí tích: Đức Kitô đã để lại cho Hội Thánh những bí tích, là những dấu chỉ hữu hình làm máng chuyển thông ơn thánh cho các tín hữu. Các bí tích có mục đích thánh hoá con người, xây dựng thân thể Đức Kitô và thờ phượng Thiên Chúa. Nhờ lãnh nhận các bí tích, nhất là bí tích Giao hoà và Thánh Thể đời sống Kitô hữu, đời sống các gia đình được nuôi dưỡng và ngày càng tăng trưởng hơn.
3. Phải biến gia đình thành cộng đoàn yêu thương:
Khi đã có tình yêu thương, các thành viên trong gia đình sẽ loại trừ được các thứ bạo hành về thể xác, tâm lý, tinh thần, loại trừ được sự bất trung… ở trong chính gia đình của mình. Vợ – chồng; cha mẹ – con cái sẽ “có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa, nhẫn nại, chịu đựng và tha thứ cho nhau” (Cl 3,12-13). Đó là điều các thành viên trong gia đình phải cố gắng để thực hiện.
4. Một số thực hành khác: Ngoài các việc làm chủ chốt để gìn giữ gia đình trên đây, trong thư gửi các gia đình năm 2016, Hội Đồng Giám Mục Việt Nam còn nhắc đến các bổn phận khác của gia đình như : bổn phận đón nhận và tôn trọng sự sống; bổn phận hiếu thảo của con cái đối với cha mẹ; bổn phận chăm sóc người cao tuổi; bổn phận cha mẹ giáo dục con cái về mọi phương diện nhân bản, đạo đức, tri thức và đức tin; việc chuẩn bị cho giới trẻ bước vào đời sống hôn nhân và gia đình cũng là đòi hỏi khẩn thiết hơn bao giờ hết.
Kết luận: Để gia đình chúng ta luôn được êm ấm hạnh phúc trước những thách đố của thời đại, các thành viên trong gia đình hãy quyết tâm siêng năng cầu nguyện, lãnh nhận các bí tích, xây dựng gia đình thành một mái ấm của tình yêu và lòng thương xót. Xin Thánh Gia Thất đổ tràn đầy ân sủng trên mỗi người, mỗi gia đình chúng ta. Amen.
.
Lm. Giuse Nguyễn Văn Nam
Hôm nay, Chúa nhật lễ Thánh Gia Thất, Tin mừng trình bày biến cố Đức Mẹ và Thánh Giuse đem Chúa Hài Đồng Giêsu lên đền thờ Giêrusalem dâng cho Thiên Chúa theo luật Do Thái để mạc khải Chúa Giêsu là Thiên Chúa qua việc Người tỏ mình ra cho ông Simônê và bà Anna, đồng thời vừa là con người như chúng ta qua việc Ngài sinh ra, mang thân phận trẻ thơ sống trong một mái ấm gia đình và phải tuân theo lề luật đạo cũng như đời.
Khi được hạnh phúc bồng ẵm Hài Nhi trên tay, ông Simônê đã ca ngợi Thiên Chúa: “Giờ đây, lạy Chúa, xin để cho tôi tớ Chúa đi được bình an”.Đối với ông, Đấng Cứu Thế là nguồn vui cho ông, nên ông xin Chúa được chết bình an. Ông đã mãn nguyện sau bao năm tháng ngóng trông. Đối với các dân tộc, Đấng Cứu Thế sẽ đem đến ơn cứu độ cho nhân loại, Ngài là ánh sáng muôn dân.
Chiêm ngắm Thánh Gia Thất Chúa Giêsu – Đức Mari – Thánh Giuse, chúng ta phát hiện ra một chân lý: Gia đình là một tổ ấm hạnh phúc, cộng đoàn của tình yêu và cộng đoàn của đức tin. Nét nổi bật của Thánh Thất: “Cha mẹ gương mẫu, đạo đức, con cái thảo hiền”. Thánh Gia thất là mẫu gương sáng cho mọi gia đình lương cũng như giáo.
Gia đinh là cộng đoàn của tình yêu. Tình yêu là nền tảng căn bản để xây dựng mái ấm hạnh phúc gia đình; Cha mẹ – con cái được liên kết với nhau trong tình yêu. Người cha là cột trụ của gia đình hy sinh bản thân, phục vụ, bảo vệ, nuôi sống vợ con. Người mẹ tận tụy phục vụ chồng con, tất cả vì chồng con. Người con thảo kính cha mẹ, ngoan hiền là nguồn vui hạnh phúc cho cha mẹ. Như thế, nền tảng hạnh phúc gia đình là tình yêu đối với Thiên Chúa, tình yêu đối với nhau mà chúng ta thấy trong biến cố thánh Giuse, Đức Maria dâng Chúa Hài Đồng cho Thiên Chúa tại Giêrusalem. Một khi hướng về Thiên Chúa, con người sẽ sống yêu thương nhau chân thành và tìm được hạnh phúc đích thực.
Cuộc hành trình vất vả của Thánh Thất về Giêrusalem vượt qua lộ trình 150km từ miền bắc xuống miền nam để dâng Hài Nhi Giêsu cho Thiên Chúa theo luật Môsê nhắc nhở mọi gia đình phải luôn biết hướng về Thiên Chúa dù phải gian nan, cực khổ, vất vả… Khi con người biết yêu mến Chúa, tuân theo lề luật, người ta mới biết yêu thương nhau. Vì “hạnh phúc là phục vụ”. Càng phục vụ càng đem lại hạnh phúc cho tha nhân. “Tình yêu phải được biểu lộ bằng hành động phục vụ”.
Gia đình hạnh phúc; “cha mẹ gương mẫu đạo đức, con cái thảo hiền” là ước mơ của mọi người. Ai cũng có gia đình và ai cũng muốn an vui hạnh phúc. Nhưng thực tế, ngày nay đời sống hôn nhân và gia đình ở các nược tân tiến đang gặp khủng hoảng trầm trọng: Quan hệ vợ chồng sụp đổ, một nửa hôn nhân phải kết thúc bằng ly dị; nhiều trẻ em không cha, không mẹ, nhiều trẻ thơ bị bỏ rơi… vợ bé vợ lớn, ngoiại tình, phá thai, giết các thai nhi, mại dâm…
Lễ Thánh Gia mời gọi gia đình chúng ta nhìn lên mẫu gương Thánh gia: Một gia đình lý tưởng, đạo đức, yêu thương, tin thờ Thiên Chúa, chăm lo cho nhau trong tình thương mến, để noi gương bắt chước biến gia đình chúng ta thành Thánh Gia để mọi gia đình thực sự là mái ấm hạnh phúc. Gia đình an vui hạnh phúc, xã hội mới có hòa bình. Bởi vì gia đình là nền tảng của xã hội.
.
Con Thiên Chúa làm người và sống trong một gia đình. Ta gọi đó là Thánh Gia. Thánh Gia là một gia đình rất thánh thiện, và là gương mẫu cho mọi gia đình. Thế nhưng, sự thánh thiện đó có miễn chước cho Thánh Gia thoát khỏi những khổ đau và thử thách trong cuộc sống không? Thưa không. Thánh Gia cũng phải đương đầu với đủ mọi thứ khó khăn và mâu thuẫn được ghi lại trong Tin mừng.
Khó khăn thứ nhất: là mâu thuẫn giữa vợ chồng. Khi cô Maria xinh đẹp, hiền lành, đạo đức đính hôn với anh Giuse. Họ chưa kết hôn với nhau, thì nàng đã mang thai (x. Mt 1,18-25). Ngày nay, ta có thể coi chuyện có thai trước khi cưới là bình thường. Nhưng đối với luật của người Do Thái thời xưa, thì đó là một trọng tội, không thể tha thứ. Một phụ nữ có thai như thế là chửa hoang, là phạm tội ngoại tình. Người đó sẽ bị ném đá cho đến chết. Giả như có một chàng thanh niên yêu một người con gái, vì thấy cô ta hiền lành, xinh đẹp, rồi tính chuyện kết hôn với cô ta. Khi anh ta chưa kịp làm đám cưới, thì thấy cô nàng đã có thai, nhưng không phải là của mình, thì liệu anh ta có can đảm lấy nàng làm vợ không? Chắc là khó lắm! Thánh Giuse cũng vậy! Tin Mừng thuật lại, lúc ấy Giuse định âm thầm bỏ đi, thì Sứ Thần báo mộng với Giuse rằng: Maria thụ thai là bởi quyền phép Chúa Thánh Thần. Thế là Giuse đã bỏ ý riêng, chấp nhận ý Chúa, chấp nhận Maria làm vợ. Khi Giuse chấp nhận như thế, là Giuse cũng chấp nhận cả những mâu thuẫn trong đời sống vợ chồng. Không chung sống với nhau mà vẫn có con. Thật kỳ lạ!
Khó khăn thứ hai: là mâu thuẫn giữa gia đình và xã hội. Ta thường nghĩ, đã là Thánh Gia thì mọi sự điều tốt lành. Nhưng thực tế thì không đơn giản. Thực vậy! Thánh Gia không chỉ có mâu thuẫn về việc vợ chồng, mà còn phải chịu áp lực của xã hội nữa. Chẳng hạn: Khi Hài Nhi vừa mới được sinh ra, thì Thánh Giuse đã phải đưa Đức Mẹ và Hài Nhi chạy trốn sang Ai Cập, vì vua Hêrôđe đang tìm kiếm giết Hài nhi Giêsu (x. Mt 2,13-23). Đi trốn như thế không phải là chuyện nhỏ. Thánh Gia không chỉ nghèo, mà còn bị áp lực của xã hội lúc bấy giờ.
Khó khăn thứ ba: là mâu thuẫn giữa cha mẹ và con cái. Thánh Luca thuật lại rằng: Trong cuộc hành hương về Giêrusalem, Mẹ Maria và Thánh Giuse đã lạc mất Chúa Giêsu. Họ phải vất vả đi tìm con mình. Đến khi gặp được Con trong đền thờ, Mẹ Maria đã trách con mình một cách nhẹ nhàng: “Sao con để cho cha mẹ phải vất vả tìm con?” Chúa Giêsu đã trả lời: “Cha mẹ không biết con đây đang làm việc cho cha con sao?” (x. Lc 2,41-50).
Trời đất! Con mình làm việc cho “cha” nào vậy? Ta thử đặt mình vào trường hợp đó, khi đứa con 12 tuổi nói với mình như vậy, thì ta sẽ hành xử như thế nào? Rất có thể, ta sẽ cho nó một cái bạt tai, và dạy cho nó một bài học nhớ đời. Nhưng Thánh Giuse và Mẹ Maria không ứng xử như cách ta nghĩ. Cả hai ông bà đã im lặng, bằng lòng chấp nhận sự mâu thuẫn này.
Vậy đâu là động lực giúp các Ngài vượt qua những mâu thuẫn và thử thách trong gia đình? Thưa, các Ngài đã lấy Thánh Ý Chúa làm giá trị tuyệt đối. Các Ngài luôn có một hướng đi chung, để thực hiện kế hoạch của Thiên Chúa trong đời sống của mình. Hướng đi chung, đó là sống theo Lời Chúa. Lời Chúa là sức mạnh, giúp các Ngài vượt lên trên những mâu thuẫn và hóa giải được những khó khăn trong đời sống gia đình.
Khi ta chọn Thánh Gia làm mẫu gương cho gia đình mình, thì ta phải xác định hướng đi của gia đình mình cho đúng. Cuộc sống tuy có những mâu thuẫn, áp lực, bất đồng và khác biệt, nhưng ta phải cư xử với nhau theo giá trị Tin Mừng, đó là: hy sinh, chịu đựng, khoan dung, bác ái, tha thứ… Có như thế, thì tình yêu, hạnh phúc và niềm vui gia đình sẽ đến với ta
AVE MARIA
.
JM. Lam Thy
Cơ cấu đầu tiên và căn bản của xã hội loài người là gia đình. Gia đình là một tổ ấm đúng với ý nghĩa đích thực của nó. Gia đình Nguyên tổ là một minh hoạ sống động: “Thiên Chúa sáng tạo con người có nam có nữ. Thiên Chúa ban phúc lành cho họ, và Thiên Chúa phán với họ: “Hãy sinh sôi nảy nở thật nhiều, cho đầy mặt đất, và thống trị mặt đất.” (St 1, 27-28). Vì Tình Yêu, Thiên Chúa đã sáng tạo vũ trụ và con người, nên gia đình Nguyên Tổ là Tổ ấm Tình yêu đầu tiên của nhân loại (“chính Tình yêu của Thiên Chúa là nguồn gốc mọi gia tộc trên trời dưới đất” – Tông huấn Gia Đình “Familiaris Consortio”, số 14). Gia đình Nguyên tổ bắt đầu từ 2 ngôi vị (A-đam và E-và) sống trong cái nôi Tình Yêu đã “sinh sôi nảy nở thật nhiều, cho đầy mặt đất”. Và từ mối tương quan giữa 2 ngôi vị ban đầu, “toàn bộ những tương quan liên vị được đặt nên – những tương quan về tình vợ chồng, tình phụ mẫu, tình con thảo, tình anh em – qua những tương quan ấy, mỗi ngôi vị được dẫn đưa vào trong “gia đình nhân loại” và “gia đình Thiên Chúa” là Hội Thánh.” (T/H “Familiaris Consortio”, số 15).
Tuy con người có sa ngã, phải rời khỏi vườn Địa đàng để vật lộn với cuộc mưu sinh trên trái đất, nhưng gia đình mãi mãi tồn tại, dù sự tồn tại ấy không còn được như nguyên mẫu ban đầu. Nói cách khác, vì được tự do, con người đã sa ngã, xa lìa Thiên Chúa, nên bị tội lỗi thống trị và không ít những Tổ ấm Tình yêu biến thành tổ cú, tổ rắn chứa đầy tội ác. Cũng chính vì thế, để khôi phục lại Tổ ấm Tình yêu, cũng như để giúp con người chiến thắng được tội lỗi và sự chết, Thiên Chúa đã ban chính Con Một xuống thế làm người cứu độ nhân loại và cũng đặt vào trong một Tổ ấm vượt trội Tổ ấm đầu tiên của nhân loại, đó chính là Thánh Gia Thất – nguyên mẫu biểu tượng Tổ Ấm Tình Yêu của Thiên Chúa dành cho nhân loại. Và kể từ đó, Tổ ấm Gia đình Ki-tô Giáo được khôi phục và hoàn bị. Tiếng “gia đình” luôn hàm chứa một ý nghĩa thiêng liêng cao quý, một bầu khí nồng ấm, ăm ắp tình yêu thương. Với “gia đình Ki-tô giáo” thì còn hơn thế nữa, vì gia đình còn là chiếc nôi của sự sống và tình yêu.
Ngày 25/10/2013, ĐGH Phan-xi-cô đã ban Huấn từ tại Đại hội về Gia đình. Huấn từ (số 1) giải thích: “Gia đình là nơi con người học biết yêu thương, trung tâm tự nhiên của đời sống con người. Gia đình được tạo nên từ những khuôn mặt, từ những con người đang yêu thương, trò chuyện, hy sinh cho nhau và bảo vệ sự sống, nhất là những người yếu đuối, mong manh nhất. Nói gia đình là động lực của thế giới và lịch sử thì chẳng có gì quá đáng. Nhân cách của mỗi người chúng ta được xây dựng từ trong gia đình, trưởng thành nhờ cha mẹ, anh chị em mình, hít thở bầu khí ấm áp của gia đình. Gia đình là nơi chúng ta được nhận một tên gọi, là nơi của mọi tình thương mến và là không gian thân mật, là nơi chúng ta học cách đối thoại và giao tiếp giữa con người với con người. Trong gia đình, con người dần ý thức về phẩm giá của mình, và nhất là khi được hưởng nền giáo dục Ki-tô giáo sẽ biết nhìn nhận phẩm giá nơi mỗi con người, đặc biệt người ốm đau, yếu đuối, bị loại trừ.” Qua lời dạy trên, nổi bật lên vai trò và sứ vụ của gia đình:
I. GIA ĐÌNH – MỘT TỔ ẤM TÌNH YÊU: Ngay từ nguyên thuỷ, con người đầu tiên được dựng nên vì Tình Yêu. Nếu chỉ có một con người duy nhất thì Tình yêu đó không trọn vẹn, cũng không nảy nở và phát triển được. Vì thế Thiên Chúa đã dựng nên thêm một người nữ từ xương và thịt của người nam. Chưa hết, khi thể hiện tình yêu bằng cách cho đi và nhận lại giữa 2 người, thì điều tất yếu là trổ sinh hoa trái. Sự trổ sinh hoa trái đó chính là kết quả của Lời phán dạy: “Hãy sinh sôi nảy nở thật nhiều, cho đầy mặt đất” (St 1, 28). Vì thế, con người không thể sống mà không có tình yêu.
Cuộc sống con người sẽ mất hết ý nghĩa nếu không nhận biết về tình yêu, không có kinh nghiệm về tình yêu, để từ đó nhận lấy kinh nghiệm ấy làm của mình và tích cực dự phần vào đó. Khởi nguyên của gia đình xuất phát từ tình yêu, phát triển vì tinh yêu, nên có thể khẳng định một cách chắc chắn: Gia đình là tổ ấm tình yêu, không có tình yêu thì gia đình không thể tồn tại. Đề cập tới vấn đề này, Thánh GH Gioan-Phaolô II khẳng định: “Không có tình yêu, gia đình không phải là một cộng đồng các ngôi vị, thì cũng thế, không tình yêu, gia đình không thể sống, lớn lên và tự hoàn thiện xét như một cộng đồng các ngôi vị. Điều tôi đã viết trong Thông điệp “Đấng cứu chuộc con người” được áp dụng độc đáo và ưu tiên trước hết nơi gia đình.” (T/H “Familiaris Consortio”, số 18).
II. GIA ĐÌNH – MỘT CƠ CẤU XÃ HỘI: Kể từ khi rời khỏi vườn Địa đàng, Gia đình nguyên thuỷ là cái mốc đầu tiên hình thành xã hội loài người. Sau đó, Thánh Giu-se và Đức Maria (E-và Mới) đã đón nhận Trưởng Tử Thiên Cung (A-đam Mới), hạ sinh nơi một miền quê hẻo lánh và nghèo nàn (Bê-lem), ngay giữa lòng xã hội. Vì thế, Đạo Công Giáo là đạo nhập thế. Một cách nôm na, chủ đích của Ki-tô Giáo là đi vào đời, vì gia đình vị thủ lãnh tối cao sống ở giữa đời. Có thể xác quyết: Không có gia đình thì không có xã hội và tất nhiên không có xã hội thì Giáo hội cũng không thể tồn tại. Quả thực vai trò của gia đình đối với xã hội là rất quan trọng. Nói đến vai trò xã hội của gia đình, người ta thường chỉ nghĩ đến việc truyền sinh và giáo dục, bởi đó là hai công việc mang hình thức đầu tiên không thể thay thế được.
Ngoài 2 công việc căn bản đó, gia đình – dù biệt lập hay kết thành hiệp hội – đều có thể và phải dấn thân cho nhiều công cuộc phục vụ xã hội, cách riêng là trong mọi trường hợp, lo cho những người nghèo, lo cho những người trong những hoàn cảnh mà các tổ chức từ thiện và cứu tế công cộng không thể quán xuyến hết được. Sự đóng góp xã hội của gia đình là một bổn phận tất yếu. Về điểm này, thiết tưởng cần phải nhấn mạnh đến tầm quan trọng của lòng thưong người. Một cách cụ thể, đơn giản chỉ là mở rộng cửa nhà mình, mở rộng lòng mình trước những nhu cầu của người anh em. Hơn thế nữa, còn đi đến chỗ dấn thân cụ thể để bảo đảm cho mỗi gia đình có được nơi ăn chốn ở cần thiết.
Với gia đình Ki-tô hữu, xin hãy lắng nghe lời khuyến dụ của thánh Gio-an Tẩy giả: “Ai có hai áo, thì chia cho người không có; ai có gì ăn, thì cũng làm như vậy.” (Lc 3, 10); để từ đó, theo chân Đức Ki-tô và với lòng bác ái của Người (“Ai cho một trong những kẻ bé nhỏ này uống dù chỉ là một chén nước lã mà thôi, vì kẻ ấy là môn đệ của Thầy, thì Thầy bảo thật anh em, người đó sẽ không mất phần thưởng đâu.” – Mc 9, 41), tiếp sức những anh chị em đang gặp cảnh khó khăn, thiếu thốn. Gia đình Ki-tô hữu cùng lúc có 2 bổn phận phải chu toàn: Bổn phận công dân nước trần thế và bổn phận công dân Nước Trời. Thi hành trọn hảo cả 2 bổn phận ấy mới xứng đáng là môn đệ của Thầy Chí Thánh, xứng đáng là thần tử của vị Vua Công Chính đã từng đóng thuế cho chính quyền trần thế và phán dạy: “Của Xê-da trả cho Xê-da, của Thiên Chúa trả về Thiên Chúa” (Mt 22, 21).
III. GIA ĐÌNH – MỘT GIÁO HỘI CƠ BẢN: Tông huấn Gia Đình (số 15) còn dạy: “Gia đình nhân loại, bị phân hoá vì tội lỗi, được phục hồi trong sự hợp nhất của nó nhờ quyền năng cứu chuộc do cái chết của Đức Ki-tô. Nhờ tham dự vào hiệu năng cứu độ của biến cố ấy, hôn nhân Ki-tô Giáo trở thành môi trường tự nhiên để cho nhân vị được hội nhập vào trong đại gia đình Hội Thánh.” Xuất phát từ Thiên Chúa Ba Ngôi, một cuộc hôn nhân được thiết lập giữa Trưởng Tử Thiên Chúa là hôn phu Giê-su với hiền thê Giáo hội, sinh sản đàn con đông đúc là các tín hữu. Đó chính là Đại Gia Đình Ki-tô Giáo. Đại Gia Đình đó được hình thành và phát triển chính là nhờ những gia đình Ki-tô hữu và vì thế, gia đình Ki-tô hữu được coi là Giáo Hội cơ bản, là Hội Thánh tại gia (“Thánh Thần được đổ tràn xuống trong việc cử hành các bí tích chính là nguồn mạch sống động và lương thực vô tận cho sự hiệp thông siêu nhiên, nối kết các tín hữu với Đức Ki-tô và quy tụ họ lại với nhau trong sự hợp nhất của Hội Thánh Thiên Chúa. Gia đình Ki-tô hữu là một mạc khải, là một thực hiện đặc biệt mối hiệp thông trong Hội Thánh. Vì thế, gia đình Ki-tô hữu có thể và phải được gọi là “Hội Thánh tại gia” – T/H. “Familiaris Consortio”, số 21).
Quả thật gia đình Ki-tô hữu là nơi minh chứng sống động nhất sự hiện diện của Đấng Cứu Thế trong thế giới và bản chất đích thực của Hội Thánh, qua tình yêu của vợ chồng, qua sự sinh sản con cái, qua sự hợp nhất và trung tín của gia đình, cũng như qua sự hợp tác thân ái giữa mọi thành phần trong gia đình. Tông huấn “Familiaris Consortio” (số 50) đã hướng dẫn: “Sau khi đã xác định nền tảng cho phép các gia đình Ki-tô hữu tham dự vào sứ mạng của Hội Thánh như thế, việc quan trọng bây giờ là đưa ra ánh sáng những gì bao gồm trong sự tham dự ấy, theo ba sự quy chiếu, mà thật ra chỉ là một, tức là quy chiếu vào Đức Giê-su Ki-tô, trong tư cách là ngôn sứ, là tư tế và là vua bằng cách trình bày gia đình Ki-tô hữu như là : 1- Cộng đồng tin và rao giảng Tin Mừng. 2- Cộng đồng đối thoại với Thiên Chúa. 3- Cộng đồng phục vụ con người.”
IV. GIA ĐÌNH – MỘT TRƯỜNG DẠY ĐỨC TIN: Vì là cái nôi, là tổ ấm tình yêu, nên gia đình là một trường dạy Đức Tin hơn bất cứ một môi trường nào khác. Thật vậy, với tình yêu thì luôn luôn và mãi mãi có “cho đi” và “nhận lại”. Điều đó đã nói lên trong gia đình có một yếu tố căn bản là sự trao đổi có tính cách giáo duc giữa cha me và con cái, làm cho mỗi người đều có thể cho đi và nhận lại. Nguyên lý bất di bất dịch trong giáo dục là tin yêu. Có yêu học trò thì người thầy mới tin cẩn mà trao cho họ những kiến thức của mình (dạy); cũng vậy, có yêu thầy thì học trò mới tin vào những điều thầy truyền thụ (học). Gia đình là nơi thể hiện rõ nét nhất tính giáo dục, với gia đình Ki-tô Giáo thì gia đình chính là trường dạy đức tin vậy.
Nghe nói đến vấn đề giáo dục đức tin, nhiều người cho rằng họ không thể đảm nhận được và vì thế, họ phó mặc cho các linh mục, tu sĩ, giáo lý viên nơi những lớp giáo lý. Thực ra, việc giáo dục không chỉ là cho đi, mà còn có cả sự nhận lại. Một cách cụ thể, cha mẹ giáo dục con cái không chỉ là những lý thuyết cao siêu, xa vời, mà là bằng chính cuộc sống tin yêu trong gia đình. Qua tình yêu, sự kính trọng, sự vâng lời, sự hoà thụân, con cái sẽ mang lại sự đóng góp thiết thực không thể thay thế được của chúng cho việc xây dựng một gia đình thật sự nhân bản và Ki-tô Giáo. Khi cho đi tình yêu cùng với những kiến thức căn bản về đời sống con người giữa thiên nhiên và với Thiên Chúa, chắc chắn các bậc cha mẹ sẽ nhận về hồng ân từ nơi con cái họ.
“Điều đó sẽ dễ dàng hơn cho chúng nếu các bậc cha mẹ thực hành nghiêm chỉnh quyền bính của họ như một tác vụ thật sự hay đúng hơn như một việc phục vụ nhắm tới lợi ích nhân bản và Ki-tô Giáo của con cái, và đặc biệt hơn, như một việc phục vụ nhằm làm cho con cái đạt được một sự tự do thật sự có trách nhiệm, và nếu chính các cha mẹ cũng luôn giữ một ý thức bén nhạy về hồng ân mà họ không ngừng nhận được từ nơi con cái họ.” (T/H “Familiaris Consortio”, số 21). Chính vì thế, tất cả mọi thành phần trong gia đình đều có trách nhiệm liên tục xây dựng sự hiệp thông giữa các ngôi vị, bằng cách biến gia đình thành một “trường học đào tạo cho nhân tính được hoàn hảo và phong phú hơn.” (T/H “Familiaris Consortio”, số 21). Nói cách khác, “Thừa tác vụ rao giảng Tin Mừng và dạy giáo lý của Hội-thánh-tại-gia phải luôn luôn kết hợp mật thiết và hoà nhịp một cách có ý thức với tất cả những công việc khác, nhằm phục vụ cho công cuộc rao giảng Tin Mừng, và dạy giáo lý đang có và đang hoạt động trong cộng đồng Hội Thánh, ở giáo phận hoặc ở giáo xứ.” (T/H. “Familiaris Consortio”, số 53).
KẾT LUẬN:
Để tạm kết luận cho bài viết về một đề tài vô cùng phong phú và hiện thực, xin mượn lời dạy của ĐTC Phan-xi-cô trong Tông huấn Niềm vui Yêu thương “Amoris Laetitia” (số 325): “Như Tông Huấn này thường ghi nhận, không gia đình nào từ trời rơi xuống đã thành hình hoàn toàn; các gia đình cần phải không ngừng lớn lên và trưởng thành trong khả năng yêu thương. Đây là ơn gọi khôn nguôi phát sinh từ hiệp thông trọn vẹn của Chúa Ba Ngôi, từ sự hợp nhất sâu xa giữa Chúa Ki-tô và Giáo hội của Người, từ cộng đồng yêu thương là Thánh Gia Na-da-rét, và từ tình huynh đệ tinh ròng giữa các thánh ở trên thiên đàng. Việc chúng ta chiêm niệm sự nên trọn mà chúng ta chưa đạt được cũng giúp ta, trong một viễn ảnh thích đáng, nhìn thấy cuộc hành trình có tính lịch sử được chúng ta thực hiện trong tư cách gia đình, và nhờ cách này, ngưng, đừng đòi hỏi các mối liên hệ liên ngã của ta phải hoàn hảo, phải tinh tuyền trong ý hướng và phải nhất quán, những điều ta chỉ gặp được trong Vương Quốc sắp đến mà thôi.
Nó cũng giữ ta khỏi phán đoán khắc nghiệt những người đang sống trong các hoàn cảnh yếu đuối. Mọi người chúng ta đều được kêu gọi tiếp tục cố gắng hướng tới một điều lớn hơn chính chúng ta và các gia đình của chúng ta, và mọi gia đình phải luôn cảm nhận được sự thúc đẩy này. Ta hãy thực hiện cuộc hành trình như các gia đình này, ta hãy tiếp tục sánh bước bên nhau. Điều chúng ta đã được hứa hẹn luôn lớn hơn điều chúng ta có thể tưởng tượng ra. Ước chi chúng ta đừng bao giờ ngã lòng vì các hạn chế của mình, hay ngưng việc tìm kiếm sự viên mãn của một lòng yêu thương và sự hiệp thông mà Thiên Chúa đã hứa ban cho ta.”
Nhân ngày mừng kính Thánh Gia Thất, cầu chúc toàn thể gia đình Ki-tô hữu hướng về mẫu gương Thánh Gia để cầu nguyện + noi gương + học hỏi, sao cho mỗi gia đình, mọi gia đình đều được ơn thánh trở nên một “gia đình Ki-tô giáo đích thực”. Ước được như vậy. Ôi! “Lạy Chúa, Chúa đã muốn đề cao Thánh Gia như tấm gương xán lạn để mọi người bắt chước. Xin làm cho chúng con cũng biết noi gương để ăn ở đúng lễ nghĩa gia phong, sống đùm bọc lẫn nhau trong tình yêu mến, hầu được chung hưởng niềm an vui vĩnh cửu trong nhà Chúa trên trời. Chúng con cầu xin, nhờ Đức Ki-tô Chúa chúng con. Amen.” (Lời nguyện nhập lễ lễ Thánh Gia Thất)
.
VÌ NHỮNG ĐIỀU NGƯỜI TA NÓI VỀ NGƯỜI
Fx Đỗ Công Minh
Cùng với tòan thể Hội Thánh Chúa , chúng con hân hoan mừng lễ kính Thánh Gia thất. Mừng lễ Thánh Gia, chúng con mừng Hội Thánh bắt nguồn từ một Gia đình. Chính Chúa cũng đã có một gia đình trần thế như chúng con đây. Có Cha, có Mẹ, có bà con họ hàng, có xóm giềng sớm tối vui buồn bên nhau. Giáo hội Công Giáo mừng lễ Thánh Gia là có ý thánh hóa các gia đình, mong muốn các gia đình trở nên một tổ ấm thánh thiện, chan hòa tình yêu giữa cha mẹ và đổ tràn trên con cái. Tại Việt Nam, các Đức Giám mục qua chương trình mục vụ 3 năm liền từ năm 2016 đến 2019 cũng mong muốn Hội Thánh là một gia đình với chủ đề mục vụ gia đình mà năm 2018 này là mong muốn toàn thể Giáo hội “Đồng hành với các gia đình trẻ “. Mỗi gia đình là một giáo hội thu nhỏ tại gia. Liên hội đồng Giám mục Á Châu khẳng định : “Đức tin được chuyển giao, được loan truyền ngay từ trong các Gia đình. Có các gia đình Công Giáo mới có Hội Thánh Chúa nơi trần gian này”.
Đối với xã hội, gia đình là một tế bào, có gia đình mới có cộng đồng xã hội, gia đình tốt thì xã hội tốt, mới yên vui hòa hợp. Người ta cũng nêu lên biết bao châm ngôn để xây dựng một gia đình tốt:” Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm” . Chúa cũng chúc phúc cho các gia đình khi Người đến tham dự tiệc cưới ở CaNa, hay như đến dùng cơm với chị em Mattha, dùng bữa với gia đình ông Gia-Kêu. Cuộc sống của một gia đình chính là nơi Thiên Chúa hiện diện, vì như Thánh Phao lô:”Thiên Chúa là tình yêu”
Vậy mà,
Đã không ít gia đình trong chúng con không thể hiện được tình yêu của Ba Ngôi Thiên Chúa, không sống theo gương gia đình Nagiarét xưa. Nhiều đôi vợ chồng không biết sống vì nhau, vì con cái mà chỉ thiết sống cho bản thân mình nên sinh ra xáo trộn, ganh tỵ, thậm chí thù ghét nhau đi đến chia rẽ. Không chấp nhận nhau, phản bội lời thề hứa khi lãnh bí tích hôn phối. Không ít người con bỏ nhà ra đi vì không cảm nhận được bầu khí yêu thương trong gia đình mình. Tội ác cũng đã từng xuất phát từ trong gia đình khiến cha mẹ con cái ly tán, xã hội bất an.
Trong ngày lễ Thánh hóa các gia đình hôm nay, chúng con cảm tạ Chúa cùng với các đôi vợ chồng mừng kỷ niệm ngày hôn nhân trong dịp này. Xin Chúa chúc lành cho các cặp vợ chồng đã trải qua một giai đọan của hôn nhân Công Giáo với ít nhiều gian truân, thử thách, vẫn giữ lòng chung thủy với nhau, trung thành với lời giao ước trước mặt Chúa và Hội Thánh khi thành hôn.
Đặc biệt xin Chúa soi sáng, đổ ơn Thánh Người trên các gia đình trẻ đang bị bao cám dỗ của đời sống hiện tại, làm giao động hạnh phúc gia đình ngày hôm nay. Xin cho các bạn trẻ luôn biết tìm đến Chúa khi vui lúc buồn, để gặp được Người trong đời sống. Chắc chắn Người sẽ đồng hành với các cặp vợ chồng trẻ hôm nay, thêm ơn cho họ, giúp họ vượt qua những khó khăn, xáo trộn trong gia đình. Xin cho những người con luôn tìm thấy ở gia đình mình một sự tín thác, cậy trông, yêu mến, thảo kính cha mẹ, đùm bọc lẫn nhau như lời ca :
“ NGUYỆN XIN GIÊSU THƯƠNG ĐẾN CHO ÂN TÌNH MÃI NỞ HOA,
NGUYỆN XIN GIÊSU ĐẾN TRONG NHÀ CHO ĐỜI HÒA TIẾNG CA “. AMEN.
.
CỦA THÁNH GIA NA-DA-RÉT
Giêrônimô Nguyễn Văn Nội
Khi đã đến ngày lễ thanh tẩy của các ngài theo luật Mô-sê,
bà Ma-ri-a và ông Giu-se đem con lên Giê-ru-sa-lem,
để tiến dâng cho Chúa, và cũng để dâng của lễ theo Luật Chúa truyền,
là một đôi chim gáy hay một cặp bồ câu non.
I. LẮNG NGHE LỜI CHÚA TRONG TIN MỪNG LU-CA (2,22-40):
22 Khi đã đến ngày lễ thanh tẩy của các ngài theo luật Mô-sê, bà Ma-ri-a và ông Giu-se đem con lên Giê-ru-sa-lem, để tiến dâng cho Chúa, 23 như đã chép trong Luật Chúa rằng: “Mọi con trai đầu lòng phải được gọi là của thánh, dành cho Chúa”, 24 và cũng để dâng của lễ theo Luật Chúa truyền, là một đôi chim gáy hay một cặp bồ câu non. 25 Hồi ấy ở Giê-ru-sa-lem, có một người tên là Si-mê-ôn. Ông là người công chính và sùng đạo, ông những mong chờ niềm an ủi của Ít-ra-en, và Thánh Thần hằng ngự trên ông. 26 Ông đã được Thánh Thần linh báo cho biết là ông sẽ không thấy cái chết trước khi được thấy Đấng Ki-tô của Đức Chúa. 27 Được Thần Khí thúc đẩy, ông lên Đền Thờ. Vào lúc cha mẹ Hài Nhi Giê-su đem con tới để chu toàn tập tục Luật đã truyền liên quan đến Người, 28 thì ông ẵm lấy Hài Nhi trên tay, và chúc tụng Thiên Chúa rằng: 29 “Muôn lạy Chúa, giờ đây theo lời Ngài đã hứa, xin để tôi tớ này được an bình ra đi. 30 Vì chính mắt con được thấy ơn cứu độ 31 Chúa đã dành sẵn cho muôn dân: 32 Đó là ánh sáng soi đường cho dân ngoại, là vinh quang của Ít-ra-en Dân Ngài.”
33 Cha và mẹ Hài Nhi ngạc nhiên vì những lời ông Si-mê-ôn vừa nói về Người. 34 Ông Si-mê-ôn chúc phúc cho hai ông bà, và nói với bà Ma-ri-a, mẹ của Hài Nhi: “Thiên Chúa đã đặt cháu bé này làm duyên cớ cho nhiều người Ít-ra-en ngã xuống hay đứng lên. Cháu còn là dấu hiệu cho người đời chống báng; 35 và như vậy, những ý nghĩ từ thâm tâm nhiều người sẽ lộ ra. Còn chính bà, một lưỡi gươm sẽ đâm thâu tâm hồn bà.”
36 Lại cũng có một nữ ngôn sứ tên là An-na, con ông Pơ-nu-ên, thuộc chi tộc A-se. Bà đã nhiều tuổi lắm. Từ khi xuất giá, bà đã sống với chồng được bảy năm, 37 rồi ở goá, đến nay đã tám mươi tư tuổi. Bà không rời bỏ Đền Thờ, những ăn chay cầu nguyện, sớm hôm thờ phượng Thiên Chúa. 38 Cũng vào lúc ấy, bà tiến lại gần bên, cảm tạ Thiên Chúa, và nói về Hài Nhi cho hết những ai đang mong chờ ngày Thiên Chúa cứu chuộc Giê-ru-sa-lem.
39 Khi hai ông bà đã làm xong mọi việc như Luật Chúa truyền, thì trở về nơi cư ngụ là thành Na-da-rét, miền Ga-li-lê. 40 Còn Hài Nhi ngày càng lớn lên, thêm vững mạnh, đầy khôn ngoan, và hằng được ân nghĩa cùng Thiên Chúa.
II. TÌM HIỂU VÀ SUY NIỆM LỜI CHÚA TRONG TIN MỪNG LU-CA (1,26-38):
2.1 Cha mẹ Đức Giê-su là những người Do-thái ngoan đạo và sống thanh bần:
Đức Ma-ri-a và Thánh Cả Giu-se là hai người tín hữu Do-thái ngoan đạo và sống thanh bần. Vì thế mà các ngài tuân theo lể luật Mô-sê một cách thành khẩn và hiến dâng con mình cho Thiên Chúa cũng như dâng lễ vật khiêm tốn trong Đền Thờ:
”Khi đã đến ngày lễ thanh tẩy của các ngài theo luật Mô-sê, bà Ma-ri-a và ông Giu-se đem con lên Giê-ru-sa-lem, để tiến dâng cho Chúa, như đã chép trong Luật Chúa rằng: “Mọi con trai đầu lòng phải được gọi là của thánh, dành cho Chúa”, và cũng để dâng của lễ theo Luật Chúa truyền, là một đôi chim gáy hay một cặp bồ câu non”
2.2 Hài Nhi Giê-su là Đấng được dân Ít-ra-en mong đợi:
”Hồi ấy ở Giê-ru-sa-lem, có một người tên là Si-mê-ôn. Ông là người công chính và sùng đạo, ông những mong chờ niềm an ủi của Ít-ra-en, và Thánh Thần hằng ngự trên ông. Ông đã được Thánh Thần linh báo cho biết là ông sẽ không thấy cái chết trước khi được thấy Đấng Ki-tô của Đức Chúa. Được Thần Khí thúc đẩy, ông lên Đền Thờ. Vào lúc cha mẹ Hài Nhi Giê-su đem con tới để chu toàn tập tục Luật đã truyền liên quan đến Người, thì ông ẵm lấy Hài Nhi trên tay, và chúc tụng Thiên Chúa rằng: “Muôn lạy Chúa, giờ đây theo lời Ngài đã hứa, xin để tôi tớ này được an bình ra đi. Vì chính mắt con được thấy ơn cứu độ Chúa đã dành sẵn cho muôn dân: Đó là ánh sáng soi đường cho dân ngoại, là vinh quang của Ít-ra-en Dân Ngài.”
2.3 Hài Nhi Giê-su là Đấng sẽ khiến người ta phải chọn lựa:
“Thiên Chúa đã đặt cháu bé này làm duyên cớ cho nhiều người Ít-ra-en ngã xuống hay đứng lên. Cháu còn là dấu hiệu cho người đời chống báng; và như vậy, những ý nghĩ từ thâm tâm nhiều người sẽ lộ ra. Còn chính bà, một lưỡi gươm sẽ đâm thâu tâm hồn bà.”
2.4 Hài Nhi Giê-su đã chọn một nếp sống ẩn dật, khiêm nhường:
Khi hai ông bà đã làm xong mọi việc như Luật Chúa truyền, thì trở về nơi cư ngụ là thành Na-da-rét, miền Ga-li-lê. Còn Hài Nhi ngày càng lớn lên, thêm vững mạnh, đầy khôn ngoan, và hằng được ân nghĩa cùng Thiên Chúa.
III. THỰC THI LỜI CHÚA TRONG TIN MỪNG LU-CA (1,26-38):
3.1 Tôi học theo gương sống thanh bần đạo hạnh của Thánh Gia Na-da-rét
Thánh Gia Na-da-ét là tấm gương sống động cho gia đình và cá nhân tôi trong việc tuân giữ Luật Lệ của Thiên Chúa và trong nếp sống thanh bần đạo hạnh, giữa một xã hội tôn thờ đồng tiển và chạy theo quyền chức. Vì không dư giả về kinh tế và không có địa vị xã hội, gia đình và bản thân tôi không được ai trọng vọng. Nhưng gia đình tôi và tôi được bình an và hạnh phúc, vì được nên giống Thánh Gia Na-da-rét!
3.2 Tôi bắt chước lối sống khiêm nhường, ấn dật của Chúa Giê-su Con Thiên Chúa
Trong những năm sống trong Chủng Viện và Dòng Tu, tôi luôn được lôi cuốn bởi những tấm gương khó nghèo, thánh thiện như chân phước Charles de Foucauld, Thánh Vincent de Paul, cha Chevrier…. Các ngài là những tấm gương phản chiếu cách sống động đời sống của Đức Giê-su Na-da-rét. Khi trở lại đời sống người giáo dân, hoàn cảnh xã hội và khả năng cá nhân cũng chỉ giúp tôi sống ngày qua ngày, nên tôi dễ dàng sống khiêm nhường và ẩn dật. Tôi lấy thế là đủ và hạnh phúc.
IV. CẦU NGUYỆN VỚI LỜI CHÚA TRONG TIN MỪNG LU-CA (1,26-38):
Lạy Thánh Gia Na-da-rét, con dâng lời ngợi khen và cảm phục các Ngài. Chúa Giê-su là Thiên Chúa mà chọn nếp sống ẩn dật, khiêm cung. Thánh Giu-se và Mẹ Ma-ri-a là cha là mẹ Đức Giê-su mà sống thanh bần và đạo hạnh.
Nhìn vào Thánh Gia Na-da-rét, gia đình con và bao gia đình khác được an ủi khích lệ dường nào. Gia đình Na-da-rét gần gũi với chúng con quá chừng. Con chân thành cảm tạ Thiên Chúa, cảm tạ Chúa Giê-su, Mẹ Ma-ri-a và Thánh Giu-se!
Xin Ba Đấng chúc lành cho con và gia đình con.
Xin Ba Đấng chúc lành cho các gia đình, nhất là cho các gia đình trẻ và các gia đình gặp khó khăn thử thách.
.
Trầm Thiên Thu
Nước có quốc pháp, nhà có gia phong, đó là luật. Nếu gia phong không vuông tròn thì quốc pháp cũng chẳng ra gì. Giáo dục là việc cần thiết, phải bắt đầu từ gia đình. Luật vị nhân sinh, ngay cả một tổ chức nhỏ như hội đoàn hoặc nhóm cũng cần có nội quy để khả dĩ duy trì, không thể ai muốn sao tùy ý. Nhìn vào nền giáo dục của một quốc gia, người ta có thể biết đất nước đó hưng thịnh hoặc suy tàn!
Gia phong là gì? Đó là nền tảng của gia đình, nền nếp riêng của gia đình, tức là “phong cách gia đình”. Gia phong là “gia thế tương truyền chỉ phong thượng” (gia thế được truyền lại thành phong tục thông thường trong xã hội). Trong Từ điển Hán Việt, học giả Đào Duy Anh định nghĩa: “Thói nhà: tập quán, giáo dục trong gia tộc”. Như vậy, gia phong là thói nhà, là sự khẳng định về suy nghĩ, cảm xúc, hành vi của gia đình và gia tộc về văn hóa lâu dài qua nhiều thế hệ, được mọi người trong gia đình công nhận, tuân theo, thực hiện một cách tự giác, tạo nên tập quán để đảm bảo sự tồn tại và phát triển của cộng đồng gia đình hoặc gia tộc.
Trong ca khúc “Ơn Nghĩa Sinh Thành”, một bài hát phổ biến hơn nửa thế kỷ qua, cố nhạc sĩ Dương Thiệu Tước nhận định: “Uống nước nhớ nguồn, làm con phải hiếu. Công cha như núi Thái Sơn, nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra. Người ơi, làm người ở trên đời, nhớ công người sinh dưỡng, đó mới là hiền nhân. Vì đâu anh nên người tài ba…”. Ca từ đầy tính nhân bản. Kinh thánh dạy: “Hãy thảo kính cha mẹ”(Hc 3:1-16), và là giới răn thứ tư trong Thập Giới. Còn kinh Phật dạy: “Tột cùng thiện không gì bằng có hiếu, tột cùng ác không gì bằng bất hiếu”.
Khi đề cập gia đình là mặc nhiên nói đến yêu thương, và người ta gọi gia đình là Tổ ấm. Gia đình có đầy ắp tình yêu thương thì mới “ấm áp”, nghĩa là luôn đầy ắp tiếng cười, chan hòa niềm cảm thông và tha thứ; ngược lại, thiếu tình yêu thương thì gia đình sẽ “lạnh lẽo”, không khí ngột ngạt, khó thở – và người ta gọi là “địa ngục trần gian”. Thật vậy, ở đâu có tình yêu thương thì ở đó có Thiên Chúa hiện diện. Có Thiên Chúa thì dù gia đình nghèo khó vẫn ấm cúng, vắng Thiên Chúa thì gia đình giàu sang vẫn lạnh lùng.
Kinh Thánh xác định: “Ai thờ cha thì bù đắp lỗi lầm, ai kính mẹ thì tích trữ kho báu. Ai thờ cha sẽ được vui mừng vì con cái, khi cầu nguyện, họ sẽ được lắng nghe. Ai tôn vinh cha sẽ được trường thọ, ai vâng lệnh Đức Chúa sẽ làm cho mẹ an lòng. Người đó phục vụ các bậc sinh thành như phục vụ chủ nhân” (Hc 3:3-7). Không chỉ vậy, chính lòng hiếu nghĩa đối với cha mẹ sẽ không bị quên lãng, và sẽ đền bù tội lỗi cho chính mình (x. Hc 3:14). Điều đó chứng tỏ Thiên Chúa và Giáo hội Công giáo rất tôn trọng chữ Hiếu, ai làm ngược lại là mắc trọng tội, vì “ai bỏ rơi cha mình thì khác nào kẻ lộng ngôn, ai chọc giận mẹ mình, sẽ bị Đức Chúa nguyền rủa” (Hc 3:16). Giáo hội Công giáo quý mến gia đình vì chính Con Thiên Chúa mặc xác phàm cũng sinh sống trong một gia đình, chứ không như người ta lầm tưởng mà cho rằng theo đạo Công giáo thì mất cả tình thân gia tộc.
Chỉ là con người bình thường, nhưng tiền nhân đã yêu quý gia đình, như ca dao Việt Nam ví von: “Con có cha như nhà có nóc – Con không cha như nòng nọc đứt đuôi”. Và có điều chắc chắn: “Dù cho đi hết cuộc đời, Cũng không đi hết những lời mẹ ru”. Cách nói “lời mẹ ru” bao hàm cả người cha, tất nhiên cũng mặc nhiên đề cập ông bà và anh chị em trong gia đình.
Công ơn cha mẹ thật cao vời và bao la, không gì sánh nổi. Cách so sánh “núi Thái Sơn” và “nước trong nguồn” chỉ là để cụ thể hóa cho dễ hiểu. Mỗi thành viên gia đình đều phải cộng tác với nhau để tạo nên một tổ ấm đích thực, một gia đình thánh đức cho hợp với Thánh Ý của Thiên Chúa.
Tv 128 nói về các giá trị gia đình. Giáo hội sử dụng Thánh Vịnh này làm đáp ca trong lễ Thánh Gia: “Hạnh phúc thay bạn nào kính sợ Chúa, ăn ở theo đường lối của Người. Công khó tay bạn làm, bạn được an hưởng, bạn quả là lắm phúc nhiều may. Hiền thê bạn trong cửa trong nhà khác nào cây nho đầy hoa trái; và bầy con tựa những cây ô-liu mơn mởn, xúm xít tại bàn ăn” (Tv 128:1-3). Thánh vịnh gia minh định rằng “đó chính là phúc lộc Chúa dành cho kẻ kính sợ Người” (Tv 128:4). Mỗi thành viên trong gia đình đều liên kết chặt chẽ với nhau.
Kitô hữu là dân thánh của Thiên Chúa, như Thánh Phaolô nói: “Anh chị em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương. Vì thế, anh chị em hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hoà và nhẫn nại. Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia. Chúa đã tha thứ cho anh chị em, thì anh chị em cũng vậy, anh chị em phải tha thứ cho nhau” (Cl 3:12-13). Yêu thương và tha thứ luôn có liên kết với nhau: Tha thứ là thể hiện tình yêu thương, mà yêu thương thì phải tha thứ. Không thể làm cái này mà bỏ điều kia, làm một trong hai chỉ là nói dối.
Thánh Phaolô xác định: “Trên hết mọi đức tính, anh chị em PHẢI có lòng bác ái: đó là mối dây liên kết tuyệt hảo” (Cl 3:15). Thánh nhân dùng động từ “phải”, nghĩa là không thể không thực hiện, không thể tùy ý. Yêu thương là đức ái hoặc đức mến, mà đức mến lại quan trọng nhất trong ba đức đối thần, ngay cả khi vào Thiên đàng rồi cũng vẫn còn và chỉ còn đức mến – không còn đức tin và đức cậy. Thánh Phaolô nói thêm: “Anh chị em hãy dạy dỗ khuyên bảo nhau với tất cả sự khôn ngoan, anh chị em có làm gì, nói gì thì hãy LÀM hãy NÓI nhân danh Chúa Giêsu và nhờ Người mà cảm tạ Thiên Chúa Cha” (Cl 3:16-17).
Hang đá là nơi tạm trú của một gia đình nghèo nhất thế gian: Thánh Gia. Nhưng Thánh Gia lại là tấm gương sáng chói làm mẫu cho các gia đình. Ai cũng biết vậy, thế nhưng có thể chúng ta chỉ “nghe và biết” mà không triệt để và tích cực áp dụng trong gia đình mình. Do đó, thánh Phaolô nói chi tiết về vai trò và bổn phận của các thành viên trong gia đình: “Người làm vợ hãy phục tùng chồng, như thế mới xứng đáng là người thuộc về Chúa. Người làm chồng hãy yêu thương chứ đừng cay nghiệt với vợ. Kẻ làm con hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự, vì đó là điều đẹp lòng Chúa. Những bậc làm cha mẹ đừng làm cho con cái bực tức, kẻo chúng ngã lòng”(Cl 3:18-21). Ai cũng biết trách nhiệm riêng và làm tròn bổn phận mình thì gia đình chắc chắc là một Tổ Ấm thực sự vậy.
Người ta ví gia đình như con thuyền lênh đênh trên “biển đời”, có lúc sóng yên biển lặng, nhưng có lúc lại đầy cuồng phong sóng vỗ. Thánh Gia đã từng như vậy, không chỉ trước khi Chúa Con sinh ra mà vừa sinh ra cũng chẳng yên thân với những người ác – điển hình là ông vua độc ác Hêrôđê. Khi các nhà chiêm tinh đã ra về, sứ thần Chúa hiện ra báo mộng cho Đức Thánh Giuse: “Này ông, dậy đem Hài Nhi và Mẹ Người trốn sang Ai-cập, và cứ ở đó cho đến khi tôi báo lại, vì vua Hêrôđê sắp tìm giết Hài Nhi đấy!” (Mt 2:13). Thế nên “gia trưởng” Giuse, người chống mũi chịu sao, liền trỗi dậy để đưa Vợ Con trốn sang Ai-cập ngay giữa đêm tối. Thánh Gia phải lưu trú ở đó cho đến khi vua Hêrôđê băng hà, và cũng là để ứng nghiệm lời Chúa phán xưa qua miệng ngôn sứ: “Ta đã gọi con Ta ra khỏi Ai-cập” (Mt 2:18). Không gì ngoài Thánh Ý Chúa.
Và rồi ngay sau khi vua Hêrôđê băng hà, sứ thần Chúa lại hiện ra với Đức Thánh Giuse bên Ai-cập và báo mộng: “Này ông, dậy đem Hài Nhi và Mẹ Người về đất Ítraen, vì những kẻ tìm giết Hài Nhi đã chết rồi” (Mt 3:20). Một lần nữa, Đức Thánh Giuse cũng liền trỗi dậy đưa Hài Nhi và Mẹ Người về đất Ítraen. Thật là vất vả cho Đức Thánh Giuse! Mà cũng chưa yên, vì nghe biết Áckhêlao đã kế vị phụ vương Hêrôđê và cai trị miền Giuđê, nên Đức Thánh Giuse sợ không dám về đó, đành đưa Vợ Con lui về miền Galilê, đến ở thành Nadarét (Mt 2:21-22). Từ đó, Đức Giêsu nghiễm nhiên trở thành người Nadarét.
Đời là bể khổ nên chẳng ai không khổ, “ngày nào có cái khổ của ngày đó” (Mt 6:34), đủ kiểu và đủ mức. Trong cuộc sống gia đình cũng có loại khổ đặc thù, người cha và người chồng có cái khổ riêng, người mẹ và người vợ có cái khổ riêng, tất nhiên con cái cũng có cái khổ riêng. Ai cũng có bổn phận và trọng trách của riêng mình. Chồng hoặc vợ cũng đều lo cho gia đình và con cái, và cũng là lo cho hạnh phúc của riêng mình, đừng vì lý do gì mà “tị nạnh” hoặc “chảnh” mà lên mặt và khinh miệt nhau. Trọng trách đó cũng chính là Ơn Gọi mà Thiên Chúa kêu mời để thực hiện trọn vẹn để chính mình nên thánh, đồng thời giúp các thành viên trong gia đình cùng nên thánh theo lệnh của Chúa: “Hoàn thiện như Cha trên trời” (Mt 5:48).
Những thứ nhỏ bé thường là những thứ cần thiết. Gia đình là tế bào xã hội, là tế bào cơ bản, để từ đó có những đại gia đình khác là gia đình cộng đồng, gia đình làng xóm, gia đình quốc gia, gia đình nhân loại, gia đình Công giáo,… giống như ADN (acid deoxyribonucleic) phát triển tốt thì cơ thể mới khỏe mạnh, nhưng muốn được vậy thì phải bảo vệ ADN bằng cách sống lành mạnh, để ngăn ngừa tổn hại nhiễm sắc thể, đề phòng tình trạng biến dạng gène.
Cuộc sống gia đình xem chừng đơn giản mà nhiêu khê lắm, thế nên rất cần cảm thông, cởi mở, quan tâm, chia sẻ và tha thứ. Mỗi thành viên gia đình giống như mỗi nhánh của cây, dù có trưởng thành và phát triển theo các hướng khác nhau, nhưng cội nguồn vẫn chỉ có một gốc mà thôi.
Năm nay, Giáo hội Việt Nam đặt tiêu chí mục vụ là “đồng hành cùng các gia đình trẻ”. Khởi đầu một gia đình là việc không đơn giản, khó khăn về nhiều thứ, cần phải đồng lao cộng khổ để dìu nhau đi hết “con đường tình yêu và hôn nhân”. Một cách nói đùa nhưng thâm thúy: “Hưởng TRĂNG MẬT rồi bị DẬP MẬT”. Tình yêu là thơ mộng (vừa nên thơ vừa đẹp như mộng), phải cố gắng đừng để cho hôn nhân là vỡ mộng. Hãy phân biệt: Mật đắng (mật gấu, gall hoặc bile) khác với mật ngọt (mật ong – honey, mật đường – treacle). Tương tự, mộng mị cũng có mộng lành và mộng dữ (ác mộng, ảo mộng).
Lạy Thiên Chúa, xin cảm tạ Ngài đã cho chúng con được gọi Ngài là Cha và được trở nên thành viên trong Đại Gia Đình của Ngài, xin giúp chúng con luôn biết noi gương Thánh Gia để có thể kiến tạo hòa bình và công lý, xây dựng văn minh tình thương, văn hóa sự sống. Chúng con cầu xin nhân danh Vương Nhi Giêsu, Đấng cứu độ nhân loại. Amen
.
Lm. Jos. DĐH.
Tất cả các con sông con suối lớn nhỏ rồi sẽ chảy ra biển, mọi người đều dễ dàng chấp nhận quy luật đó mà không cần phải thắc mắc lý do tại sao. Tất cả các gia đình truyền thống hay hiện đại, đều có ý nuôi dạy con cái nên người tài đức, dù các bậc sinh thành vẫn quen miệng nói: cha mẹ sinh con trời sinh tính. Không phải là điều gì mông lung, khó hiểu về một thực tại gia đình, dù hiện tại người ta đang vui, buồn, thành đạt hoặc còn long đong lận đận, việc vun đắp xây dựng gia đình luôn là sứ mạng rất “linh thiêng”. Cây có cội, nước có nguồn, gia đình có tôn ti trật tự, khác gì niềm tin gia đình đang thật sống động cho một hành trình hạnh phúc ở phía trước.
Mơ ước của người trẻ là làm sao có được công danh sự nghiệp, niềm vui của bậc cao niên là thấy lũ cháu đàn con ngoan hiền, hạnh phúc của người phụ nữ là được làm một “thiên thần giúp chồng ra trận”, giúp chồng thuỷ chung, yêu thương vợ con. Nơi Giuse, trươc khi được gọi là gia trưởng, trước khi có nghi thức dâng Hài Nhi Giêsu vào đền thờ, ngài phải hiểu biết thánh ý Chúa và sống niềm tin vào Thiên Chúa quyền năng. Dù thánh ý Chúa chỉ đến với người gia trưởng Giuse trong giấc mơ: “đừng ngại nhận Maria làm bạn, vì Maria mang thai là bởi quyền phép Chúa Thánh Thần”. Hôm nay đây, cũng từ niềm tin truyền thống, cụ già Simêon và nữ tiên tri Anna tại đền thờ đã gặp Đấng Em-ma-nu-el, đã biết dâng lời tạ ơn: “lạy Chúa xin để tôi tớ này ra đi, vì chính mắt tôi đã thấy ơn cứu độ….”.
Kinh nghiệm của người xưa cho rằng, thành công ở đời bao giờ cũng khởi đi từ việc biết làm chủ lấy mình, hiểu biết nhu cầu của anh chị em xung quanh mình. Từ việc biết trân trọng giá trị của tình yêu và niềm tin, vị gia trưởng, hiền mẫu, Giuse Maria, đã tuân thủ luật dạy đưa Hài Nhi vào Đền thờ tiến dâng Chúa, vì lòng biết ơn là trí nhớ của con tim. Gặp Đấng Em-ma-nu-el rồi, cụ già Simêon sẽ còn tiếp tục sống niềm tin hiệp thông gia đình nhân loại: “ánh sáng đã chiếu soi các lương dân, vinh quang cho Israel dân Chúa”. Dâng Hài Nhi cho Chúa rồi, vị gia trưởng và hiền mẫu Giuse Maria còn phải trở về với sứ mạng sống niềm tin gia đình cho muôn thế hệ: cột trụ có vững chắc, mưa gió mới không uy hiếp được các thành viên gia đình Hội thánh chúng ta hôm nay.
Thời gian cứ dần trôi, sức khoẻ rồi sẽ hao mòn, giầu có địa vị rồi cũng tới lúc vô nghĩa, cuối cùng chỉ là kỷ niệm, một chút hương xưa, tạm gọi là niềm tin gia đình mới sống mãi. Lên Đền thờ cầu nguyện là cách bày tỏ niềm tin, bồng ẵm em bé trên tay mà nhận ra Hài Nhi Giêsu đó là Đấng thiên hạ mong đợi, phải là tác động của việc sống niềm tin. Kỷ niệm gặp Con Thiên Chúa, hương thơm của mầu nhiệm tình yêu sẽ mãi là niềm tin của Đại gia đình hôm xưa và hôm nay thật sự có niềm vui ơn cứu độ. Người xưa nói: cha mẹ giầu thì con có, đúng là người Gia trưởng Giuse giầu có ơn thiêng tới mức nào, mấy ai biết ; nhưng sự công chính và tính mực thước, hậu thế chỉ biết được nơi Đức Giêsu như một khẳng định: cha nào con nấy.
Trong đời sống rất thực tế tại trường học Nararét, Hài Nhi Giêsu lớn lên trong tình yêu thương của người gia trưởng và hiền mẫu Giuse – Maria. Bầu khi ấm áp với nghề thợ mộc mực thước và nghề may thêu cần mẫn, không những chỉ tạo nên vẻ đẹp xã giao trường đời: mẹ dạy thì con khéo, bố dạy thì con khôn, nơi Đức Giêsu chúng ta còn thấy niềm tin gia đình luôn thấm nhuần tình Chúa và tình người. Thiếu tình yêu, thiếu sự hiểu biết, khó mà người ta dám nhượng bộ trước sở thích của tha nhân, dù nhu cầu của anh chị em mình là chính đáng. Thiếu ơn Chúa, thiếu niềm tin, không có vị gia trưởng nào có thể lèo lái được gia đình mình tới bến bờ hạnh phúc. Nhờ niềm tin, nhờ tình yêu, cùng với ơn thánh tác động, các thành viên gia đình Thánh Gia đã sống tốt sứ mạng Thiên Chúa uỷ thác, đã sống mẫu gương trọn vẹn cho Đại gia đình nhân loại hôm nay.
Tục ngữ có câu: đói lúc trẻ chớ vội lo, giầu lúc trẻ chớ vội mừng. Mầu nhiệm Giáng Sinh không chỉ giới hạn nhân loại chúng ta nơi Hài Nhi bé nhỏ, tình yêu của Thiên Chúa không chỉ làm cho con người giầu lên khi được hiểu biết và đặt niềm tin vào thành thánh Giê-ru-sa-lem thiên quốc. Ngay lúc này, Giáo hội đang mời gọi chúng ta tiếp tục mở rộng niềm tin nơi gia đình Thánh Gia, đặt để tình bác ái đến tất cả anh chị em xung quanh không phân biệt giầu nghèo, khác tôn giáo. Hiện tại chúng ta đang khổ đau vì niềm tin, dừng lo lắng khiếp sợ, cha Giuse và mẹ Maria sẽ chia sẻ kinh nghiệm, hãy đến với các ngài. Lúc này đây, chúng ta đang giầu có về sức khoẻ vật chất, hoặc no đủ về ơn thánh, cũng khoan mừng, vì niềm tin của người tội lỗi hay thánh thiện đều phải khởi đi từ sự khiêm tốn liên lỉ. Xin tình yêu của Gia đình thánh: Chúa Hài Nhi, Mẹ Maria, Thánh Cả Giuse, tiếp tục hiện diện và chúc phúc cho niềm tin của Đại gia đình nhân loại chúng con. Amen.
.
Lm Giuse Nguyễn Hữu An
Đức cha Tôma Nguyễn Văn Trâm, Giám Quản Tông Tòa Giáo Phận Phan Thiết viết trong “Thư Định Hướng Mục Vụ Năm 2018” như sau:
Năm 2017, Giáo phận Phan Thiết chúng ta đã hưởng ứng cách nồng nhiệt định hướng mục vụ của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam với chủ đề “Chuẩn bị cho các bạn trẻ bước vào đời sống hôn nhân” bằng việc quan tâm tổ chức các lớp Giáo lý Hôn nhân tại các giáo xứ cách hiệu quả hơn, giúp các bạn trẻ khám phá vẻ đẹp, sự cao quý và tầm quan trọng của Hôn nhân Kitô giáo; các linh mục cũng đã tham dự các cuộc thường huấn về chủ đề trên vào mỗi dịp tĩnh tâm tháng tại Tòa Giám mục.
Bước vào chương trình mục vụ năm 2018 với chủ đề: “Đồng hành với các gia đình trẻ”, Hội Đồng Giám Mục Việt Nam, trong Thư Mục vụ gởi Cộng Đồng Dân Chúa nhân dịp họp Hội nghị kỳ II/2017, mong muốn chúng ta tiếp tục quan tâm đến việc mục vụ gia đình. Vì thế, Giáo phận Phan Thiết chúng ta tích cực hưởng ứng và nhiệt tâm triển khai chủ đề mục vụ trên qua hai sinh hoạt chính, đó là Học và Hành với các chương trình cụ thể sau đây:
I. Việc Học Hỏi
Các gia đình trẻ sẽ được hướng dẫn để càng đào sâu tầm quan trọng, ý nghĩa và bản chất của bí tích Hôn phối, đời sống chung vợ chồng, sự trung thành và chung thủy trong tình yêu đến trọn đời. Chúng ta sẽ triển khai chủ đề nầy với ba gợi ý của Thư Mục vụ:
- Hôn nhân là một hành trình dài, trong đó mọi người phải gạt đi những ảo tưởng để đón nhận bạn đời của mình như họ là và cùng nhau hoàn thiện hơn đời sống gia đình.
- Hành trình nầy đòi hỏi sự kiên nhẫn, hiểu biết, hy sinh và quảng đại.
- Hành trình đó giúp đôi bạn đào sâu và làm phong phú hơn quyết định của họ khi bước vào đời sống hôn nhân.
II. Việc Thực Hành
Thư Mục vụ 2018 xác quyết rằng các linh mục và các cộng đoàn giáo xứ đóng vai trò quan trọng trong việc đồng hành với các gia đình trẻ. Chúng tôi đề nghị những gia đình trẻ là những đôi bạn đã kết hôn từ 5 năm đến 7 hay 10 năm tùy hoàn cảnh của từng giáo xứ với sự thẩm định của cha xứ. Trong Năm mục vụ “Đồng hành với các gia đình trẻ” nầy, Tòa Giám mục đề nghị tổ chức các sinh hoạt sau đây:
- Cấp giáo phận:
a) Ngày 01.01.2018, lễ trọng kính Đức Maria Mẹ Thiên Chúa, Bổn mạng Giáo phận, sẽ là ngày khai mạc Năm Mục vụ “Đồng hành với các gia đình trẻ” tại nhà thờ Chánh tòa Phan Thiết.
b) Ngày 13.12.2018 sẽ là ngày Bế mạc Năm Mục vụ nầy tại Trung tâm Thánh Mẫu Tà Pao.
- Cấp giáo hạt, giáo xứ hay liên xứ do cha quản hạt và các cha xứ ấn định gồm các sinh hoạt sau đây:
a) Kết hợp với Ban Mục Vụ Gia đình của Giáo phận, tổ chức ngày tĩnh tâm, tĩnh huấn, gặp gỡ, hội thảo, tọa đàm chuyên đề dành cho các gia đình trẻ trong giáo hạt, giáo xứ hay liên xứ, ít là 01 lần trong năm.
b) Tổ chức Thánh lễ mừng kỷ niệm ngày thành hôn của các đôi bạn trẻ tại mỗi giáo xứ, đặc biệt trong ngày lễ Thánh Gia. Ngoài ra, có thể liên kết thành nhóm nhỏ các gia đình trẻ để thuận lợi trong việc đồng hành với các sinh hoạt đặc thù.
c) Cha xứ và Hội đồng Mục vụ, các giới, các hội đoàn, tích cực cổ võ và tham dự việc đọc kinh liên gia tại các gia đình trẻ, khuyến khích việc siêng năng tham dự Thánh lễ và lãnh nhận bí tích Hòa Giải, đặc biệt thường xuyên thăm viếng các gia đình trẻ.
***
Học và hành về hôn nhân gia đình để cùng nhau: “Xây dựng gia đình mình thành ngôi nhà thờ phượng Chúa, trường dạy đức tin, và mái ấm tình thương” (x.Thư Mục Vụ Năm Đức Tin HĐGMVN).
- Gia đình “ngôi nhà thờ phượng Chúa”
Công Đồng Vaticanô II đã ví “gia đình như một Hội Thánh nhỏ” (Hiến chế Ánh sáng muôn dân, số 11).Thánh Gioan Phaolô II định nghĩa: “Gia đình là Hội Thánh tại gia” (Tông huấn đời sống gia đình, số 11).
Gia đình là Hội Thánh tại gia, bởi lẽ: Chúa Giêsu đã sinh ra và lớn lên trong gia đình Nazareth,có Thánh Giuse và Đức Mẹ;Thánh gia là mẫu mực cho mọi gia đình; Gia đình Công giáo là trường học đức tin đầu tiên, là môi trường sống các bí tích và thực hành các nhân đức Kitô giáo; Cha mẹ là những nhà giáo dục đầu tiên và chính yếu của con cái; Gia đình là cộng đoàn thờ phượng Thiên Chúa. Qua đời sống cầu nguyện, lãnh nhận các bí tích, gia đình toả sáng sự bình an, trổ sinh nhiều hoa trái thánh thiện. Để trở thành Hội Thánh tại gia, mỗi thành viên phải ý thức về căn tính cao cả và chức năng quan trọng của mình. Mỗi ngày thể hiện rõ nét hơn những tính chất căn bản của Hội Thánh tại gia như hiệp thông, liên đới, yêu thương, thuận hoà, tôn ti trật tự, kinh nguyện sáng tối, sống phục vụ và làm chứng nhân Tin Mừng.
- Gia đình “trường dạy đức tin”
Tin Mừng Lễ Thánh Gia kể chuyện: gia đình Thánh Giuse, Mẹ Maria và Chúa Giêsu đi hành hương lên Giêrusalem. Hai ông bà là người sùng đạo, tuân giữ lề luật cách trung tín. Theo luật quy định, người Do thái phải hành hương về Đền Thánh “mỗi năm ba lần mọi người nam phải trình diện trước Đấng Toàn Năng là Đức Chúa”. Chúa Giêsu lên 12 tuổi, cùng cha mẹ và đoàn hành hương tiến về Đền Thờ theo tập tục ngày lễ. Đối với người Do thái, 12 tuổi là tuổi trưởng thành. Chúa Giêsu bộc lộ sự khôn ngoan trước các bậc thông thái. Sau khi dự lễ vượt qua, Người ở lại Đền Thờ tranh luận với các tiến sĩ luật “mọi kẻ nghe Ngài đều sửng sốt về trí thông minh và các lời Ngài đối đáp”. Sau đó cả gia đình trở về Nazareth “Chúa Giêsu hằng vâng phục hai ông bà”. Con Thiên Chúa làm người và thuộc về một gia đình, một mái ấm có cha có mẹ. Con Thiên Chúa đã lớn lên trong bầu khí gia đình. Mái nhà là trường học đầu tiên. Cha mẹ là thầy cô căn bản. Đức Giêsu lớn dần về mọi mặt trong Thánh Gia đạo hạnh. 30 năm sống dưới mái nhà Nazareth, Đức Giêsu đã thành một người chín chắn và trưởng thành, sẵn sàng lãnh nhận sứ vụ Chúa Cha trao phó. Đức Giêsu đã học nơi Thánh Giuse tinh thần lao động miệt mài, tâm tình tín thác và luôn thi hành thánh ý Thiên Chúa, lòng nhiệt thành chu toàn trách nhiệm đối với gia đình. Đức Giêsu học nơi Đức Mẹ nét đẹp hiền lành đơn sơ tế nhị, tận tụy phục vụ, tin tưởng phó thác, cầu nguyện thâm trầm.Nếp sống đạo đức của cha mẹ đã ảnh hưởng sâu xa đến cuộc đời Đức Giêsu. Người thừa hưởng nơi cha mẹ lòng yêu mến lề luật, gắn bó với Đền Thờ, thói quen siêng năng nghe và đọc Lời Chúa. Người học nơi cha mẹ tâm tình vâng phục thánh ý Chúa, thái độ hiền lành khiêm nhường, tinh thần phục vụ quên mình, chuyên chăm làm việc, ân cần âu yếm đối với con cái. Gia sản quý báu từ Thánh Gia bàng bạc trong những lời Người giảng dạy, trong đời sống của Người.
Gia đình là nơi trẻ em và thanh thiếu niên hấp thụ nền giáo lý chân chính từ cha mẹ.Công đồng Vaticanô II mong muốn các bậc cha mẹ là những người đầu tiên “dùng gương lành và lời nói truyền dạy đức tin cho con cái”. (Hiến chế tín lý về Giáo hội, số 11).Gia đình chu toàn được sứ mệnh cao cả này nhờ yêu thương,cùng nhau học hỏi và cầu nguyện để hạt giống đức tin được triển nở (Sắc lệnh tông đồ giáo dân, số 11). Cha mẹ chăm lo giáo dục nhân bản và giáo dục tâm linh cho con cái.Với con cái, cha mẹ là những sứ giả đầu tiên của Chúa (GLTC # 2225). Hạt giống đức tin nơi trẻ em được gieo và chăm sóc trong môi trường gia đình sẽ phát triển thành cây đức tin.Gia đình là vườn ươm, là thửa đất tốt. Dạy giáo lý như cung cấp chất dinh dưỡng. Tuỳ theo mức độ hấp thụ, tuỳ theo thời điểm, cây đức tin nơi đứa trẻ sẽ phát triển và đơm bông kết trái. Dạy giáo lý tại gia đình, cha mẹ góp phần với Hội Thánh trong sứ vụ đào tạo đức tin cho con cái.
- Gia đình “mái ấm tình thương”.
Gia đình là cộng đoàn hiệp thông và liên đới chặt chẽ giữa các thành viên với nhau, bình đẳng về phẩm giá, về ơn gọi trước mặt Chúa và trước mặt nhau. Nhờ đó gia đình trở nên mái ấm với cuộc sống an hoà, yêu thương đầm ấm, chia sẽ, giúp đỡ, hy sinh quên mình vì hạnh phúc của nhau.Hãy gìn giữ mái ấm gia đình. Hãy đặt ưu tiên cho hạnh phúc gia đình.
Ngày nay, trong xã hội tiêu thụ, vì bận rộn với công việc kiếm tiền, một số cha mẹ không gần gũi, không dành thời giờ cho con cái. Vì thế, chúng cảm thấy bị bỏ rơi, thiếu tình thương. Theo mức độ, con cái sẽ lâm bệnh chán nãn, buồn phiền, không thích học nữa, lỳ lợm, xấc láo, ích kỷ, vô cảm, đua đòi thiếu suy nghĩ.Một số phụ huynh chỉ mong con mình học giỏi, thành đạt, kiếm được nhiều tiền. Họ ít quan tâm đến đời sống đạo đức của con, không lo giáo dục đức tin cho con. Có cha mẹ quan niệm, lo cho con được Xưng Tội, Rước Lễ, Thêm Sức là đủ rồi; vì thế có những em sau khi Thêm Sức là bỏ nhà thờ. Sự đa dạng của vi tính và internet quá hấp dẫn lôi kéo con cái chúng ta ra khỏi thực tế và lao vào thế giới ảo, lối sống ảo. Lối sống hiện đại cũng dễ đánh mất bầu khí mái ấm. Mỗi người có một phòng riêng, một thế giới riêng nên mọi người ít quan tâm đến nhau, ít giúp đỡ nhau. “Một gia đình mà hiếm khi mọi người ngồi ăn chung với nhau, hoặc giả có cùng ngồi quanh bàn ăn thì chẳng ai mở miệng trò chuyện với ai, bởi lẽ họ còn đang bận dán mắt vào màn ảnh truyền hình, hoặc đang mê mải với điện thoại thông minh, thế thì gia đình đó không còn đúng nghĩa là một gia đình nữa. Khi ngồi tại bàn ăn mà con cái cứ dán mắt vào máy tính hay điện thoại thông minh và không lắng nghe người khác, thì đó không phải là gia đình nữa, mà là một nhà hưu dưỡng”. (x.Đức Giáo Hoàng Phanxicô nói về mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình quanh bàn ăn trong buổi tiếp kiến chung ngày 11.11.2015, tại quảng trường Thánh Phêrô).
Các bậc phụ huynh xin hãy nhớ, sức mạnh của sự hiệp nhất các thành viên và đồng hành với nhau trong đức tin làm thành mái ấm gia đình cao quý. Chính tình yêu từ mái ấm sẽ làm trổ sinh hoa trái cho đời sống gia đình. “Gia đình vẫn là cái nôi thông truyền đức tin cho con cái, là trường dạy giáo lý đầu tiên cho thế hệ trẻ, là nơi đào tạo những Kitô hữu vững mạnh trong đức tin và gương mẫu trong đời sống đạo đức”.Từ mái ấm gia đình, cha mẹ con cái siêng năng tham dự Thánh Lễ, chuyên chăm Kinh Hạt tại gia, biết dùng Lời Chúa làm ánh sáng soi đường chỉ lối, luôn sống hoà thuận yêu thương nhau.Theo gương Thánh Gia, mỗi gia đình hãy nỗ lực thực thi lời mời gọi của HĐGMVN : “Ngày nay, dù phải đối diện với nhiều lo toan trong cuộc sống, xin anh chị em cố gắng duy trì và phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình Công Giáo”.
“Thư Mục vụ năm 2018 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam hướng về các đôi bạn trẻ. Giáo phận và các cộng đoàn giáo xứ hướng về các bạn với tâm tình trìu mến. Chúng tôi muốn được đồng hành với các bạn để chia sẻ với các bạn những vui mừng và hy vọng, những ưu tư và thao thức, những khó khăn và thử thách mà các bạn gặp phải trong đời sống hôn nhân gia đình…Với sự hiện diện đồng hành nâng đỡ của Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh Giuse, các bạn hãy luôn vững tin, mạnh mẽ và can đảm dấn thân kiên trì kiến tạo gia đình trẻ của mình thành một ngôi nhà thờ phượng, một tổ ấm yêu thương và một cộng đoàn phục vụ cho sự sống của con người. Chỉ như thế, các bạn mới có thể làm bùng cháy lên ngọn lửa tình yêu lan tỏa đến mọi gia đình bên cạnh các bạn. Nguyện chúc các bạn, những gia đình trẻ, luôn thấm đậm Bình an, Tình yêu, Ơn sủng và Niềm vui của Thiên Chúa nhờ lời chuyển cầu của Đức Mẹ Tà Pao” (Thư Định Hướng Mục Vụ Năm 2018, GP Phan Thiết”.
Gia đình là nơi thể hiện niềm vui tình yêu trong đời sống hằng ngày, từ đó sẽ là “vườn ươm” các nhân đức, là “nơi đào tạo” nhân bản và tâm linh cho con cái, để trở thành một Hội Thánh tại gia.
.
Lm Trịnh Ngọc Danh
Hôm nay, mừng lễ Thánh Gia là dịp để chúng ta nghĩ đến gia đình riêng của chúng ta, đến gia đình Giáo Hội và đến gia đình nhân loại.
Sự gì Thiên Chúa kết hợp, loài người không được phận ly. Đôi nam nữ cam kết sống chung với nhau cho đến mãn đời, nhưng trung thành với lời cam kết ấy lại không phải là chuyện dẽ dàng. Ngày nay, cuộc sống gia đình như bấp bênh trước phong trào ly dị, li thân… Nhưng mọi sự sẽ dễ dàng hơn khi người ta biết tin tưởng nơi Thiên Chúa và cầu xin Ngài giúp đỡ. Thánh Phaolô trong thư gửi tín hữu Êphêxô đã viết: “ Vì lòng kính sợ Đức Kitô, anh em hãy tùng phục lẫn nhau.”
Bổn phận trước tiên mà thánh Giuse và Mẹ Maria thực hiện là chu toàn Lề Luật của Thiên Chúa. Hai ông bà đã đem Trẻ Giêsu lên Đền Thờ để tiến dâng con mình cho Chúa, thực hiện thanh tẩy cho Đức Maria sau khi sanh con. Khi các thành viên trong gia đình biết yêu thương, tuân phục lẫn nhau, có niềm tin yêu và phó thác vào Thánh ý của Chúa, thì hãy để cho Thiên Chúa tham gia và hướng dẫn mọi kế hoạch của gia đình mình. Như thế gia đình trở thành đền thờ của Thiên Chúa và được Ngài chúc phúc.
Một phụ nữ cứng cỏi kia tìm đến một vị tư vấn về gia đình. Bà kể: “ Tôi ghét ông chồng của tôi quá rồi. Ông ấy đã biến cuộc đời tôi thành một địa ngục. Tôi muốn ly dị với ông ấy.” Vị tư vấn ôn tồn đáp lại: “ Chị thử khởi đầu lại bằng những lời khen tặng, bằng những cử chỉ âu yếm, chiều chuộng trong mọi sở thích của ông ấy xem sao. Và khi nào ông ấy nhận ra ông ấy rất cần đến chị, muốn sống bên chị thật sự, bấy giờ chị hãy xúc tiến thủ tục ly hôn.” Bẵng đi một quãng thời gian độ sáu tháng, vị tư vấn gặp lại người phụ nữ kia và hỏi: “ Bây giờ chị còn quyết định nộp hồ sơ ly dị nữa không?” Người phụ nữ ngạc nhiên vặn lại: “ Ông điên rồi à? Chúng tôi đang sống vô cùng hạnh phúc với nhau mà!”
Thánh Giuse và Mẹ Maria không biết tương lai, vận mệnh của con mình rồi sẽ ra sao. Nhưng chắc chắn một điều là cả hai đều nuôi dạy con mình bằng tình thương và bằng gương sống đạo đức. Mỗi đứa con là quà tặng của Thiên Chúa. Có lẽ cha mẹ nào cũng muốn những điều tốt đẹp cho con cái mình, nhưng tương lai của con cái họ như là một ẩn số. Điều cha mẹ có thể làm được là hướng chúng về một tương lai, là khai mở cho chúng con đường đời của chúng. Nhiệm vụ quan trọng đầu tiên của cha mẹ là lo cho con cái tiếp xúc với mội trường tôn giáo bằng chính gương sống của mình.
Một người cha kia có một giấc mơ: Ông và đứa con trong độ tuổi thiếu niên đang đi trên một con đường. Đứa trẻ tung tăng vừa đi vừa nhảy nhót, rất ngay thơ và vô tư. Bỗng nhiên đứa trẻ chợt rẻ trái vào một con hẻm ngoằn ngoèo và tăm tối. Đứa trẻ quay sang người cha và nói: “Bố chưa bao giờ chỉ cho con con đường nào phải đi.” Người cha giật mình tỉnh dậy, mới nhận ra tất cả chỉ là giấc mơ. Tuy nhiên, giấc mơ ấy đã tác động mạnh mẽ đối với ông. Ông nhận ra rằng công việc chỉ vẽ con đường ngay nẻo chính cho con mình là bổn phận ưu tiên hàng đầu đối với ông.
Trẻ Giêsu chắc chắn không chỉ thừa hưởng nơi cha mẹ mình về lòng tôn trọng Lề Luật, gắn bó với việc ở Đền Thờ, học được thói quen siêng năng nghe và đọc Lời Chúa mà còn thừa hưởng nơi cha mẹ mình gương mau mắn tuân phục theo thánh ý Thiên Chúa, gương sống hiền lành, khiêm nhường và phục vụ quên mình. Trong môi trường thánh thiện ấy, Trẻ Giêsu “ ngày càng lớn lên, thêm vững mạnh, đầy khôn ngoan, và hằng được ân nghĩa cùng Thiên Chúa.”
Đối với mỗi gia đình công giáo, mừng Lễ Thánh Gia là cơ hội cho mỗi thành viên trong gia đình nhìn lại vai trò, bổn phận và trách nhiệm của mình trong gia đình, từ đó can đảm khắc phục những thiếu sót, nổ lực vun đáp cho cuộc sống gia đình trở thành tổ ấm yêu thương như thánh Phaolô đã viết cho tín hữu Côlôxê: “ Người làm vợ hãy phục tùng chồng, như thế mới xứng đáng là người thuộc về Chúa. Người làm chồng hãy yêu thương chứ đừng cay nghiệt với vợ. Kẻ làm con hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự, vì đó là điều đẹp lòng Chúa. Những bậc làm cha mẹ đừng làm cho con cái bực tức kẻo chúng ngã lòng.”( Cl 3:18-21) Ước gì được như vậy!
.
Lm. Inhaxiô Trần Ngà
Một giảng viên giáo lý đặt câu hỏi với các học sinh: “Hôm nay, chúng ta mừng lễ Thánh gia của Chúa Giê-su, Mẹ Maria và thánh Giu-se. Vậy, Thầy hỏi các em: Trong Hội thánh Công giáo, có bao nhiêu thánh gia?”
Cả chục cánh tay giơ lên xin trả lời vì xem ra câu hỏi nầy dễ ợt. Khi giảng viên mời lần lượt từng em cho câu đáp, tất cả các em đều chung một ý kiến: Chỉ có một thánh gia mà thôi, đó là thánh gia của Chúa Giê-su, Mẹ Maria và thánh Giu-se.
Giảng viên giáo lý cho rằng như vậy chưa chính xác. Các em tỏ ra ngạc nhiên pha lẫn nghi ngờ.
Giảng viên mời bạn Hùng đứng lên và hỏi:
– Gia đình em có bao nhiêu người?
– Thưa Thầy có bốn, gồm ba, má, chị Hoa và em, Hùng đáp.
– Cám ơn em. Cả bốn người đã lãnh bí tích Thánh tẩy chưa? Giảng viên hỏi tiếp.
– Thưa Thầy, tất cả đều đã lãnh bí tích Thánh tẩy từ nhỏ.
Giảng viên tiếp tục giải thích:
– Bí tích Thánh tẩy làm cho chúng ta trở nên chi thể của Chúa Giê-su (GLHTCG số 1.267. Thư I Cr 6, 15; 12, 27), cho ta được thông phần bản tính Thiên Chúa (GLHTCG 1.265. 2Pr 1,4). Bốn người trong gia đình bạn Hùng đều là chi thể Chúa Giê-su và đều được thông phần bản tính Thiên Chúa cả. Vậy cả bốn người đó có phải là thánh không?
Sau giây lát suy nghĩ vì câu hỏi có vẻ mới lạ, các em đáp:
– Thưa phải.
Giảng viên tiếp:
– Đúng vậy. Chính vì thế nên thánh Phao-lô thường gọi các tín hữu là các thánh.
Trong gia đình bạn Hùng có 4 vị thánh cùng sống với nhau, thì đó là gia đình thánh, tức là thánh gia rồi chứ còn gì nữa!
Ngoài ra, Công đồng Vatican II cũng gọi gia đình là hội thánh thu nhỏ hay hội thánh tại gia (LG 11. GLHTCG 1.656). Như thế, Hội thánh chính thức công nhận gia đình các ki-tô hữu là thánh gia.
Noi gương Thánh gia của Chúa Giê-su để xây dựng thánh gia của mình
Để có thể xây dựng một công trình kiến trúc có tính mỹ thuật và chất lượng thì trước hết cần phải có là một mô hình hay bản thiết kế hoàn chỉnh. Người thợ xây chỉ việc nhìn vào bản thiết kế hay mô hình đó để thi công đúng theo từng chi tiết thì công trình sẽ được hoàn thành tốt đẹp.
Trong việc xây dựng các hội thánh tại gia cũng vậy, các ki-tô hữu cũng cần một mô hình, một bản thiết kế hoàn chỉnh. Chính Chúa Giê-su, Ngôi Hai Thiên Chúa đã xuống thế làm người và bỏ ra 33 năm kiến tạo nên mô hình tuyệt hảo là Thánh gia Na-da-rét, để làm mẫu mực cho tất cả các thánh gia khác suốt dòng lịch sử dựa theo đó mà xây dựng thánh gia của mình.
Vậy thì, muốn xây dựng gia đình theo khôn mẫu thánh gia Na-da-rét, mỗi người trong gia đình phải đối xử với nhau như ba đấng thánh trong thánh gia nầy, cụ thể là chồng phải yêu thương tôn trọng và phục vụ vợ con như thánh Giuse đã thực hành đối với Đức Mẹ và Chúa Giê-su; người vợ phải yêu thương và chăm sóc chồng như Mẹ Maria đã yêu mến và phục vụ Chúa Giê-su và thánh Giuse; cha mẹ phải yêu mến và chăm lo cho con cái như thánh Giuse và Mẹ Maria chăm lo phục vụ Chúa Giê-su hết tình; con cái trong gia đình phải hiếu kính và phụng dưỡng cha mẹ như Chúa Giê-su đã làm đối với Cha Mẹ Ngài.
Tuy nhiên, có người hỏi: Người chồng, người vợ, những đứa con trong nhà… chỉ là người phàm, thì có xứng đáng để được chăm lo, phục vụ… như là phục vụ cho Chúa không?
Thưa, hoàn toàn xứng đáng! Rất xứng đáng để mỗi người chúng ta chăm lo và phục vụ.
Tại sao? Vì mỗi người tín hữu là chi thể của Chúa Giê-su, là hiện thân của Chúa Giê-su, có Chúa hiện diện trong mỗi người và nên một với mỗi người, nên rất đáng được yêu thương, chăm sóc, phục vụ. Hãy nhớ lại lời Chúa Giê-su dạy: “Những gì các con đã làm cho những người này là làm cho chính Ta.”
Lạy Chúa Giê-su,
Chúng con hết lòng tạ ơn Chúa vì đã nâng gia đình chúng con lên bậc thánh gia.
Nguyện xin Chúa, Mẹ Maria và thánh cả Giu-se hằng hiện diện trong gia đình chúng con, giúp chúng con biết quý trọng gia đình mình vì đó là hội thánh nhỏ của Chúa và cố công xây dựng gia thất chúng con nên giống Thánh gia của Chúa.
.
Tu sĩ Jos. Vinc. Ngọc Biển
Người ta thường nói: “Chúng ta có nhiều chốn để đi, nhưng chỉ có một nơi để về, đó là gia đình”. Tuy nhiên, thực tế ngày nay lại khác, bởi nhiều người đã không còn coi gia đình là mái ấm, lý do: nơi ấy thiếu tình yêu thương, trách nhiệm và cũng chẳng còn hấp dẫn nếu không muốn nói là đang ngày càng bị đe dọa!
Hôm nay, Giáo Hội muốn giới thiệu đến chúng ta một Gia Đình Thánh, đó là gia đình Thánh Gia. Qua đó, Giáo Hội muốn con cái mình noi gương bắt chước Mẹ Maria, thánh Giuse và Đức Giêsu trong việc xây dựng gia đình trên nền tảng tình yêu và trách nhiệm.
- Thực trạng gia đình hiện nay
Nhà thơ Nguyễn Du đã từng nói: “Những điều trông thấy mà đau đớn lòng”.
Thật vậy, nhìn vào thực tế nhiều gia đình hiện nay, chúng ta không thể không lo ngại và thất vọng, bởi vì:
Có những điều mà ngày xưa người ta coi đó là quái gở, nhưng hôm nay lại là chuyện bình thường được diễn ra như cơm bữa hằng ngày!
Chẳng hạn như chuyện nạo phá thai. Đi ra ngoài đường, chúng ta thấy những trung tâm, phòng khám, nhan nhản mọc lên với những tấm biển nhìn mà thấy ớn lạnh như: “Phá thai an toàn, không đau”; “Siêu âm, hút thai bằng thuốc”.
Chính sự dễ dàng và công khai, cộng thêm chuyện yêu đương bừa bãi hoặc những người cha người mẹ không có tình yêu, thiếu trách nhiệm, nên họ sẵn sàng đang tâm giết chính đứa con vô tội của mình một cách bình thường mà không hề áy náy!
Mặt khác, cảnh ly dị đang dần trở thành thông lệ. Không chỉ những người đã xây dựng gia đình muốn ly dị, mà ngay cả những bạn trẻ chưa lấy vợ lấy chồng mà đã đi tìm “đường thoát hiểm”, cho ngày chia tay trong tương lai! Đây là một nỗi buồn tê tái, bởi vì những cặp vợ chồng ly dị, hậu quả khôn lường, bi đát sẽ đổ dồn lên đầu những đứa con thơ ngây, vô tội.
Hơn nữa, lại có nhiều gia đình ngày nay không dám sinh nhiều con, họ biện minh là không có điều kiện, thời gian…, nên chỉ sinh 1 hoặc 2 con.
Đây là một lựa chọn không thực tế do thói ích kỷ của các bậc làm cha mẹ, nên đã dẫn đến tình trạng bi đát nơi các gia đình.
Thật vậy, khi sinh ít con, bố mẹ thường hay chiều chuộng thái quá. Vì thế, xảy ra tình trạng như: chúng luôn nghĩ mình là thành phần quan trọng nhất trong gia đình, nên nó có quyền đòi buộc mọi người phải phục vụ và đáp ứng mọi nhu cầu. Nếu không, chúng có thể quậy phá, chửi bới, đánh đập…. Đã có biết bao nhiêu bậc cha mẹ bị con cái đánh, chửi, và ngay cả giết chết chỉ vì không đáp ứng đúng như yêu sách của chúng.
Cũng có khá nhiều bậc cha mẹ ít quan tâm đến con cái, mà chỉ lo kiếm tiền hay quá tập trung đến công việc…, mà quên đi tình yêu thương, bổn phận, trách nhiệm của mình với con cái. Vì thế, sau này, đứa trẻ lớn lên nó sẽ vô cảm và dửng dưng với chính bậc sinh thành!
Nguyên nhân dẫn đến chuyện bi đát ấy là: người ta ít coi trọng chữ tín và trách nhiệm với nhau. Từ đó, họ đâu còn để ý hay nâng niu tình yêu và chung thủy trong đời sống gia đình.
Bên cạnh đó, việc hội nhập những nền văn hóa ngoại lai cách vội vàng và thiếu lành mạnh, đã khiến cho chúng ta bị chới với và buông theo khi chưa phân định đúng đắn trong việc chọn lựa.
Trên đây chính là nguyên nhân dẫn đến chuyện bạo lực, ly hôn, ly dị và thiếu trách nhiệm nơi gia đình.
Đây cũng là nguyện nhân làm đảo lộn giá trị đạo đức tốt đẹp của các gia đình hiện nay.
- Mẫu gương cho các gia đình
Trong khi xã hội và con người ngày nay ít chú tâm đến trách nhiệm cũng như sự chung thủy nơi các gia đình, thì phụng vụ Giáo Hội làm toát lên gương mẫu của gia đình Thánh Gia để cho các bậc cha mẹ và con cái noi theo.
Trước tiên, nơi Đức Mẹ và thánh Giuse, các ngài đã để lại cho các bậc cha mẹ mẫu gương tuyệt vời về hai chữ “trách nhiệm”.
Các ngài có trách nhiệm với Thiên Chúa, với nhau và với con cái. Vì thế, hai ông bà đã bồng ẵm Hài Nhi Giêsu lên đền thờ Giêrusalem để tiến dâng cho Thiên Chúa, cũng như thanh tẩy cho Mẹ của Hài Nhi theo luật định.
Đây chính là quy định trong Luật của Môsê, và hai ông bà đã sẵn sàng chu toàn với đầy trách nhiệm trong lòng mến.
Trách nhiệm của Đức Mẹ và thánh Giuse còn được rõ nét khi hai ông bà đang đêm đem Hài Nhi trốn sang Aicập, rồi một thời gian sau lại từ Aicập trở về. Hơn nữa, năm Đức Giêsu lên 12 tuổi, khi lạc mất con trong đền thờ, hai ông bà đã lặn lội ngược xuôi để tìm cho kỳ được.
Đây là mẫu gương tuyệt vời của Đức Mẹ và thánh Giuse.
Còn với Đức Giêsu, ngài là một người con hiếu thảo, ngoan ngoãn, vâng lời. Vì thế, Kinh Thánh đã diễn tả như sau:
“Hài Nhi ngày càng lớn lên, đầy khôn ngoan, và hằng được ân nghĩa cùng Thiên Chúa”.
Đức Giêsu đã hiện diện và sống trong một gia đình coi trọng trách nhiệm và sự thủy chung, vì thế, Ngài cũng là một người con đầy trách nhiệm. Trách nhiệm trước tiên với Thiên Chúa, sau là với cha mẹ của mình. Vì thế, trước mặt Thiên Chúa, Ngài được tràn đầy ân sủng. Trước mặt Đức Mẹ và thánh Giuse thì Ngài hằng vâng phục các ngài.
Mẫu gương thứ hai cho các gia đình là mẫu gương về sự “chung thủy”.
Mặc dù nơi Đức Mẹ, thánh Giuse và Đức Giêsu, cả ba đều là thánh và sống đẹp lòng Thiên Chúa trọn vẹn. Nhưng nơi gia đình này, Thiên Chúa cũng không miễn trừ những khó khăn.
Tuy nhiên, những thử thách dồn dập xảy đến, nhưng nơi Đức Mẹ, thánh Giuse và Đức Giêsu vẫn bình an, hạnh phúc và chung thủy.
Có được điều này là bởi vì các ngài luôn yêu thương nhau bằng tình yêu tự hiến, luôn biết đón nhận những thử thách trong niềm tin và lòng mến, đồng thời biết thánh hóa những đau khổ ấy và biến nó thành niềm vui cứu độ.
- Sứ điệp ngày lễ
Sứ điệp Lời Chúa và ngày lễ hôm nay mời gọi chúng ta hãy biết noi gương Gia Đình Thánh Gia để sống có trách nhiệm với nhau nhằm xây dựng tổ ấm gia đình trong tình yêu và sự chung thủy.
Cần biết lượng giá những thứ tự ưu tiên trong việc vun đắp hạnh phúc gia đình.
Trước tiên, đó là phải cùng nhau xây dựng tình yêu. Gia đình chỉ có hạnh phúc thực sự khi mọi thành phần của gia đình biết quan tâm, chăm sóc nhau trong tinh thần trách nhiệm và yêu mến. Không có tình yêu, gia đình không có tiếng cười và sẽ biến thành hỏa ngục chốn trần gian!
Thứ hai, các bậc cha mẹ đừng quá quan trọng vấn đề cơm áo gạo tiền. Nhiều bậc cha mẹ đêm ngày lao mình vào cuộc chiến kiếm tiền, nên đã không còn coi trọng đến hai chữ tình yêu cũng như trách nhiệm với nhau và con cái. Vì thế, tình yêu phai nhạt, thất trung leo thang và cuối cùng là bị ngã gục trong sự ích kỷ, đổ vỡ….
Thứ ba, cần tôn trọng bạn đời của mình như một quà tặng vô giá mà Thiên Chúa trao ban cho mình. Mặt khác, cha mẹ biết yêu thương con cái như là kết quả của tình yêu dâng hiến mà hai người trao cho nhau.
Cuối cùng, muốn xây dựng gia đình hạnh phúc thực sự, các bậc cha mẹ và con cái hãy yêu mến những việc đạo đức, nhất là siêng năng tham dự thánh lễ cũng như các Bí tích và trung thành với giờ kinh tối gia đình.
Làm được những việc đó trong lòng mến và trách nhiệm, chúng ta mới mong có được một gia đình hạnh phúc, ấm êm, để cho mọi thành viên cảm thấy an vui mỗi khi ở trong gia đình, và mong muốn được trở về mỗi lúc đi xa.
Lạy Thánh Gia Chúa Giêsu, Mẹ Maria và thánh Giuse, xin cho chúng con biết noi gương các Ngài để sống đẹp lòng Chúa, biết yêu thương nhau trong tinh thần trách nhiệm và thủy chung, để xây dựng một gia đình yên vui, hạnh phúc trong tình yêu và trách nhiệm theo khuôn mẫu của gia đình Thánh Gia. Amen.
